DEM Parti Diyarbakır Milletvekili Sevilay Çelenk, Türkiye'deki emeklilerin yoksulluk içinde yaşadığını ve bunun sonucunda yeniden çalışmak zorunda kaldıklarını Meclis gündemine taşıdı. Çelenk, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan ile Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek'e yanıtlamaları için verdiği soru önergesinde, emeklilerin geçim sıkıntısı çekerek düşük ücretli ve güvencesiz işlerde çalışmak zorunda kaldığını vurguladı. Çelenk, emekli maaşlarında yapılacak iyileştirmelere ihtiyaç olduğunu belirterek, “Emekliler, düşük aylıklarla geçinemediği için yeniden iş arıyor” dedi.
Sevilay Çelenk’in sunduğu önergedeki verilere göre, Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı'nın 2024 yılı Genel Faaliyet Raporu’nda 65 yaş üstü bireylerin iş gücüne katılımının yüzde 13,1 olarak belirlendiği ortaya kondu. Hedef oranın ise yüzde 12,4 olduğu düşünüldüğünde, bu veriler mevcut ekonomik durumun ciddi boyutlarını ele haberdar ediyor. Çelenk, bu artışın arkasında yatan nedenlerin başında gelir adaletsizliği, ekonomik sıkıntılar ve yoksulluk yer aldığını belirtti. Bu durum, toplumda giderek derinleşen sosyal sorunların bir yansıması olarak öne çıkıyor.
Çalışan Yaşlıların Sayısı Artıyor
Türkiye'de emekli aylığı alan bireylerin sayısı, Sosyal Güvenlik Kurumu'nun verilerine dayanarak 12 milyon 183 bin kişiye ulaşmış durumda. Bu yaşlı bireylerin 2 milyon 139 bini SGDP (Sosyal Güvenlik Destek Primi) kapsamında kayıtlı olarak çalışmaya devam ediyor. Nisan 2025 itibarıyla, bu rakama sadece yılın ilk dört ayında 35 bin yeni emeklinin eklendiği gözlemleniyor. Çelenk, bu sayının kayıt dışı çalışanlarla birlikte daha yüksek olabileceğinin altını çizdi. Bu tablo, emeklilerin geçim dertleri nedeniyle yeniden işgücüne katıldığını gösteriyor.
Çalışma Zorunluluğu Kritik Bir Sorun
Emeklilerine ilişkin mevcut durum, bireylerin kendi iradeleriyle değil, ekonomik zorluklar nedeniyle yeniden çalışmak durumunda kaldığını gösteriyor. Sevilay Çelenk, siyasi iktidarın ekonomi politikalarını eleştirerek, emeklilerin düşük maaşlarla temel ihtiyaçlarını karşılayamadıkları için mecburen çalışmaya yöneldiklerini belirtti. Çelenk, emeklilerin yaşadığı bu sıkıntının çözülmesi adına daha etkili bir ekonomik politika geliştirilmesi gerektiğine dikkat çekti. Mevcut maaş artışlarının, geçim sıkıntısı çeken milyonlarca emekli için yetersiz kaldığını ifade etti.
Emeklilerin İnsanca Yaşayabilmesi İçin Çözüm Gerekiyor
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, 2025’in ilk yarısında enflasyon oranı yüzde 16,67 olarak belirlendi. Bu çerçevede, en düşük emekli maaşı 14 bin 469 TL'den 16 bin 881 TL'ye çıkarılmıştır. Ancak bu artışı eleştiren Çelenk, emeklilerin insanca yaşayabilmeleri için yeterli bir gelir düzeyinin sağlanması gerektiğini ifade etti. Aksi takdirde, mevcut ekonomik kriz ve yoksulluk sorunlarının toplumsal etkilerinin daha da derinleşeceğini savundu.
Meclis'e Yoğun Sorular Yöneltildi
Sevilay Çelenk, Meclis’e sunduğu soru önergesinde, emeklilerin yaşadığı sıkıntıları ve çözüm yollarını sorguladı. Bu kapsamda, SGDP kapsamında çalışan emekli sayısının yıllara göre dağılımını, Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından belirlenen kayıt dışı emekli sayılarına ilişkin verilerin mevcut olup olmadığını sordu. Ayrıca, 65 yaş ve üstü çalışanlar için iş sağlığı politikalarının geliştirilip geliştirilmediği ve emekli maaşlarının iyileştirilmesi adına Bakanlıkların bir planının olup olmadığını da sorguladı.
Önerge ile Yöneltilen Sorular:
- 2020-2025 yılları arasında SGDP kapsamında kayıtlı olarak çalışan emekli sayısının yıllara göre dağılımı nedir? Bu kişilerin yaş, cinsiyet ve sektörel dağılımına ilişkin istatistiki veriler mevcut mudur?
- Aynı dönemde Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından tespit edilen kayıt dışı çalışan emekli sayısı kaçtır? Bu denetimlerin yıllara, illere ve uygulanan idari yaptırımlara göre dağılımı nedir?
- 65 yaş ve üzeri çalışanlara yönelik iş sağlığı ve güvenliği noktasında özel bir politika geliştirilmiş midir? Bu yaş grubundaki olumsuz durumlara dair veriler nelerdir?
- Emekli yurttaşların mevcut gelir düzeyleriyle temel ihtiyaçlarını karşılama durumu hakkında Bakanlıkça bir çalışma yapılmış mıdır? Ortalama yaşlılık aylığı ile açlık ve yoksulluk sınırı arasındaki fark geçmiş değerlendirilebilir mi?
- Yurttaşların geçim sıkıntısından dolayı yeniden işgücüne katılmalarını önlemeye yönelik emekli maaşlarının iyileştirilmesine dair bir planınız var mıdır?
