ATATÜRK: EVRENSEL BİR DEĞERİN DÜNYA TARAFINDAN TESCİLİ

[16:52, 30.08.2025] Ayten Gülsever: 

1981 yılı, yalnızca Türkiye Cumhuriyeti için değil, dünya tarihi için de anlamlı bir dönüm noktasıydı. Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk’ün doğumunun 100. yılı vesilesiyle, UNESCO (Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü) Genel Konferansı'nda 152 ülkenin oy birliğiyle alınan kararla 1981 yılı "Atatürk Yılı" ilan edildi.

Bu karar, yalnızca bir anma değil; bir fikrin, bir mücadelenin ve bir insanlık değerinin dünya çapında onaylanmasıydı. Çünkü Atatürk, yalnızca bir ulusun kurtarıcısı değil, çağdaşlaşma ve barış yolunda evrensel bir vizyonun taşıyıcısıydı.

UNESCO'nun Bildirisinde Ne Vardı?

UNESCO’nun Atatürk hakkında yayımladığı metinde şu ifadeler yer aldı:

> “Mustafa Kemal Atatürk, yalnızca Türkiye'nin değil, aynı zamanda tüm dünyanın saygı duyduğu seçkin bir liderdir. Barış, özgürlük, eğitim ve kültür alanında insanlığa yaptığı katkılarla evrensel bir değerdir.”

Bu sözler, Atatürk'ün yalnızca bir komutan ya da devlet adamı olmadığını; insanlık ailesinin ortak mirası olan evrensel değerlere hizmet etmiş bir önder olduğunu vurguluyordu.

Barışın ve Eğitimin Öncüsü

[16:52, 30.08.2025] Ayten Gülsever: Atatürk’ün "Yurtta sulh, cihanda sulh" sözü, yalnızca bir diplomatik strateji değil, bir yaşam felsefesidir. Savaştan çıkan bir ülkenin lideri olarak en büyük yatırımı eğitime yapması, köylüden şehirliye her vatandaşın eşit haklara kavuşması için çabalaması, onun vizyonunun büyüklüğünü ortaya koyar. 

Kadınlara seçme ve seçilme hakkını birçok Avrupa ülkesinden önce tanıyan, laiklik ilkesini anayasa güvencesine alan, eğitimi çağdaşlaştıran, bilimsel düşünceyi devlet politikası haline getiren Atatürk’ün tüm bu adımları, UNESCO’nun değerleriyle birebir örtüşmektedir.

Dünya Nezdinde Bir İlk

UNESCO’nun bu kararı, dünya tarihinde ilk kez bir devlet adamı için alınmış bir onur kararıdır. Bu durum, Atatürk’ün sadece Türk milleti için değil, dünya için de ne denli önemli bir şahsiyet olduğunu göstermektedir. O, sadece bir milletin değil; insanlığın ilerlemesine katkı sunmuş bir lider olarak tarihe geçmiştir.

Sonuç: Bir Milletin Önderinden İnsanlığın İlhamına

Bugün Atatürk'ü anlamak, sadece onun zaferlerini anmak değildir. Onun düşüncelerini yaşatmak; bilimden sanata, özgürlükten hukuka kadar her alanda onun izinden gitmeyi gerektirir. UNESCO'nun kararı, bu mirasın yalnızca Türkiye'ye ait olmadığını, tüm dünya tarafından paylaşıldığını kanıtlamıştır.

[16:54, 30.08.2025] Ayten Gülsever: UNESCO’nun 1981’i “Atatürk Yılı” ilan etmesinin ardından Türkiye’de bu karar büyük bir gururla karşılandı ve 1981 yılı boyunca ülke genelinde kapsamlı anma ve kutlama etkinlikleri düzenlendi. 

Ancak bu kutlamalar tek sefere mahsus kaldı. Yani her yıl düzenli olarak kutlanan bir gelenek haline gelmedi. Günümüzde Türkiye'de bu kararın yıldönümü özel olarak kutlanmıyor. 

Ama bu karar, Türkiye açısından hâlâ uluslararası alanda gurur verici bir belge olarak anılmaya devam ediyor.