Program, Londra merkezli Demokratik Gelişim Enstitüsü (DPI) tarafından “karşılaştırmalı deneyim paylaşımı” amacıyla 31 Ekim – 2 Kasım 2025 tarihlerinde düzenleniyor.
Ziyarete CHP’den Sezgin Tanrıkulu ve Oğuz Kaan Salıcı, AK Parti’den Abdurrahman Babacan, DEM Parti’den Gülistan Kılıç Koçyiğit ve Celal Fırat, Yeni Yol Partisi grubundan Mehmet Emin Ekmen, Bülent Kaya ile Gelecek Partisi İzmir Milletvekili, TBMM Katip Üyesi Mustafa Bilici katılacak. Heyete araştırmacı ve eski Akil İnsanlar Heyeti Üyesi Yılmaz Ensaroğlu da eşlik edecek.
Dublin’deki programın ilk gününde DPI İcra Kurulu Başkanı Kerim Yıldız’ın açış notlarının ardından İrlanda hükümetinin barış sürecinde kullandığı iletişim dili, kamuoyunu sürece hazırlama yöntemleri ve çatışma sonrası adalet-yeniden entegrasyon başlıkları ele alınacak. İkinci gün ise Hayırlı Cuma Anlaşması döneminin başbakanı Bertie Ahern, eski Adalet ve Eşitlik Bakanlığı Müsteşarı Tim Dalton, eski Dışişleri Bakanı Dermot Ahern, BM’nin eski siyasi işler yöneticisi Büyükelçi Sir Kieran Prendergast ve Bangsamoro barış sürecinin önde gelen ismi Raissa H. Jajurie’den sunumlar dinlenecek. Oturumlarda özellikle “silahların devre dışı bırakılması”, “müzakerelerle eşzamanlı silahsızlanma”, “güvenlikten sivil yönetime geçiş” ve “polis reformu” başlıkları masada olacak.
İzmir Milletvekili Mustafa Bilici, hareket öncesi yaptığı değerlendirmede şunları söyledi:
“İrlanda örneği bize, silah bırakmayı bir teslimiyet değil, siyasete katılımın önünü açan bir demokratikleşme aracı olarak gördüklerini gösteriyor. Bizim komisyonumuzun amacı da tam olarak bu: Çatışmanın sona ermesiyle eşzamanlı, denetlenebilir ve kamuoyu tarafından izlenebilir bir silahsızlanma modelinin nasıl kurulduğunu yerinde görmek. Dublin’deki görüşmelerimizde hem Bertie Ahern hem Tim Dalton gibi süreci yürüten isimlerden şu sorunun cevabını alacağız: Silahlar susarken siyaseti nasıl güçlendirdiniz?”
Bilici ayrıca, “Bu ziyaret sadece Kuzey İrlanda’yı dinlemekten ibaret değil. Aynı masada Bangsamoro tecrübesini de göreceğiz. Yani farklı coğrafyalarda, farklı kimliklerin barışa nasıl ikna edildiği, geçiş dönemlerinin nasıl yönetildiği üzerine karşılaştırmalı bir oturumumuz olacak. Bu bizim için, Türkiye’de demokratik siyasetin alanını büyütmek açısından kıymetli bir malzeme sunacak,” ifadelerini kullandı.
Heyetin 2 Kasım 2025 Pazar günü Dublin’den İstanbul’a dönmesi planlanıyor.
