Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu (UNICEF) tarafından yayımlanan 2024 tarihli “Çocuk Refahı Raporu”, Türkiye’de çocukların karşı karşıya olduğu çok boyutlu krizi gün yüzüne çıkardı. Türkiye, 43 ülke arasında 35. sırada yer alırken; özellikle 15 yaş grubu çocuklarda yaşam memnuniyetinin düşmesi, intihar oranlarındaki artış, akran zorbalığı, ve akademik başarısızlık gibi konular dikkat çekti.
Bu çarpıcı tabloyu TBMM gündemine taşıyan isim CHP Mersin Milletvekili Gülcan Kış oldu. Kış, Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Mahinur Özdemir Göktaş’ın yanıtlaması istemiyle kapsamlı bir soru önergesi sundu. Ancak Bakanlıktan gelen yanıtlar, ne kamuoyunun beklentisini karşıladı ne de sorunlara karşı gerçekçi çözümler sundu.
“İntihar eden çocuğa saha ziyareti mi yapılacak?”
CHP’li Kış’ın önergesinde yer alan en kritik sorulardan biri, 15-19 yaş arası intihar oranlarının neden arttığı ve bu yaş grubuna yönelik özel bir strateji olup olmadığıydı. Bakanlık ise bu soruya, “Saha ziyaretleri yapıyoruz, hastanelerle iletişim kuruyoruz” gibi genel ifadelerle yanıt verdi.
Kış bu yanıta sert tepki gösterdi:
“Bu cevap şaka olmalı. Yani intihar eden çocuğa saha ziyareti planıyla mı yetişeceksiniz? Bu yaş grubunda yaşanan ruhsal çöküşe karşı hâlâ elimizde elle tutulur bir politika yok!”
Eğitimde eşitsizliğe karşı “web sitesi” çözümü mü?
UNICEF raporuna göre Türkiye’de çocukların %58’i akademik olarak yetersiz bulunuyor. Kış bu durumu gündeme taşıyarak, Milli Eğitim Bakanlığı’yla ortak bir çalışma olup olmadığını sordu.
Bakanlığın yanıtı: “DUY isimli bir rehberlik sitesi kurduk.”
Kış, yanıtı şöyle değerlendirdi:
“Çocukların eğitimdeki devasa eşitsizliğine ‘site açtık, bakarsınız’ mı diyorsunuz? Google’dan çözüm önermek devlet ciddiyetine yakışır mı?”
Akran zorbalığı 15 yaşta, cevap 0-9 yaş arası!
UNICEF verilerine göre Türkiye’de akran zorbalığı %26,4 oranına ulaştı. Kış’ın bu konudaki sorusu da yanıtsız kalmadı, ancak yanıt hedefi ıskaladı.
Bakanlık: “0-9 yaş arasına hoşgörü, merhamet, saygı anlatıyoruz.”
Kış’ın tepkisi netti:
“Ama rapordaki çocuklar 15 yaşında! Akran zorbalığına uğrayan gençleri değil, anaokulu çocuklarını hedef almışsınız. Konuyu bile anlamamışsınız!”
“Empatiyi övdük, cevabı duygusuz verdiler”
UNICEF’in Türkiye’ye dair tek olumlu verisi, çocukların empati becerilerinde öne çıkmasıydı. Kış bu konuda geliştirilen özel bir program olup olmadığını sordu. Ancak Bakanlık, bu soruyu da yüzeysel ifadelerle geçiştirdi.
“Empati becerisini geliştirmeye yönelik tek bir program bile yok. ‘Zaten iyiyiz’ havasıyla geçiştiriliyor. Oysa desteklenmezse bu değerler bile kaybedilir.”
“Çocuklar intihar ederken Bakanlık PowerPoint sunuyor”
CHP’li Gülcan Kış, genel değerlendirmesinde Aile Bakanlığı’nın yaklaşımını ağır ifadelerle eleştirdi:
“Türkiye’de çocuklar canına kıyarken, Aile Bakanlığı paragraflar dolusu genel bilgiyle geçiştiriyor.
Strateji belgesi, eylem planı, web sitesi… Çocukların karşı karşıya olduğu devasa krize PowerPoint sunumuyla cevap veriyorlar.
Bu artık gaflet değil, doğrudan sorumsuzluktur.
Her soruya copy-paste cevap vermekle bu ülkenin çocukları korunmaz. Somut eylem, yaşa özgü politikalar ve gerçek veriye dayalı analiz gerekiyor.
Aksi halde bu acı tablo derinleşmeye devam eder.”
