CHP’Lİ EMECAN: YOKSULLUĞUN BÜTÜN YÜKÜ KADININ SIRTINDA

CHP İstanbul Milletvekili ve Plan Bütçe Komisyonu Üyesi Emine Gülizar Emecan, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı’nın 2023 yılı bütçesi üzerindeki görüşmeler sırasında; “Yoksulluğun bütün yükü kadınların sırtına yıkılıyor. Sosyal yardım hak sahiplerinin yüzde 65'ini kadınlar oluşturuyor. Bütün sorumluluk kadınların sırtında. Özellikle de evde bakım verme sorumluluğunun kadına kalmasının sonucunda aslında bunlar yaşanıyor. Ailenin yanında, hep bir kadının güçlendirilmesinden bahsediyorsunuz ya; acaba gerçekten öyle mi oluyor? Öncelikle, bu evde bakım verme sorumluluğunun kadının sırtına yüklenmesi hiç adil değil, hiç eşit değil. Bizim bir projemiz olan "Aile Destekleri" projesinde, evde bakım desteği vermek zorunda kalan kadınların sigortasını devlet olarak biz ödeyeceğiz, onlara sadece ücret vermeyeceğiz. Aslında buradaki en büyük yanlış ne biliyor musunuz? Kadınlara evde bakım desteği vermekten ziyade, devlet olarak yaşlısına, engellisine daha fazla hizmet verebilen, bakım sunabilen bir devlet hâline gelebilmek. Kadınlar toplumsal cinsiyet eşitsizleri ve yoksullukla boğuşurken bu sene Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı bütçesinde Kadının Güçlendirilmesi Programı'na ayırdığınız bütçe yalnızca 1 milyar 76 milyon lira olmuş.” dedi.

CHP’li Emecan’ın komisyon konuşması şöyle:
2023 yılı için Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı için öngörülen bütçe 149 milyar 868 milyon lira. Geçen seneye göre oransal olarak yüzde 126 bir artış görünüyor ama toplam bütçedeki payının 3,77'den, 2,97'ye gerilediğini görüyoruz. "Neden böyle, neden gerilemiş, neden yeterli değil bu bütçe?" diye baktığımızda çünkü 2023 yılı bütçesi sürekli söylediğimiz gibi bir faiz, borç, kur korumalı mevduat ve garanti ödemelerine gidecek olan bir bütçe. O nedenle sizin yeriniz çok fazla yok bu bütçede. Kur korumalı mevduata bugüne kadar yaklaşık 150 milyar TL gitti. Bu rakamın yıl sonunda 300 milyar TL'ye çıkacağı düşünülüyor ve faiz ödemesine ayrılan para 565 milyar lira.

YOKSUL SAYISI HER GEÇEN GÜN ARTIYOR
Bakanlığınızın ismi Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı ama sosyal hizmetlerin amacına baktığımız zaman, aslında bireyi yardımlara bağımlı kılmak değil, kendi kendine yeterli hâle gelmesini sağlamak, özgürleştirmek, özgürleşmesini sağlamak olması gerekiyor. Sürekli olarak vatandaşlara ayrılan sosyal yardımların artırıldığını söylüyorsunuz, sadece siz değil; Cumhurbaşkanı da söylüyor, Cumhurbaşkanı Yardımcısı da söylüyor, herkes bunu söylüyor. Yoksul sayısı arttığı için verilen yardımlar artıyorsa, bunu bir başarı olarak tanımlayabilir miyiz Sayın Bakan? Bu ülkede yoksul sayısı gittikçe artıyor, 26-27 milyon yoksuldan, yardım alan sayısından bahsediyoruz, vatandaş sayısından bahsediyoruz. 

Sosyal yardımlara 258,4 milyar lira ayrılmış. Millî gelirden aldığı pay işte, 2002'de yüzde 0,4'müş, 2023'te yüzde 1,4 olmuş. Bununla mı, bu yardımların artmasıyla mı övünüyorsunuz? İçinde bulunduğumuz ekonomik koşullarda yoksul sayısının artması gayet normal zaten. Asgari ücretin 5.500 TL olduğu, açlık sınırının 7 bin lirayı geçtiği, yoksulluk sınırının 24 bin lirayı geçtiği bir ortamda yoksul sayısı elbet artar. Çünkü insanların artık alım gücü düştü, ücretleri yetmiyor. Temel gıda ihtiyaçlarını bile karşılamaya yetmiyor. İnsanlarımız yoksullaşmakta ve özellikle de çocuklarının ihtiyaçlarını artık karşılayamaz noktaya gelmiş durumda. Pek tabii ki sizin de yaptığınız, dağıtmak zorunda olduğunuz yardımların, yardım kalemlerinin de artması çok normal. 

KADIN İSTİHDAMINDA YOL ALINAMIYOR
Kadın istihdamında ise hiç yol alınamıyor Sayın Bakan. Aslında değişen fazla bir şey yok yıllar içerisinde. Yirmi yılda yüzde 3,3 artmış kadın istihdamı! Bu mudur başarı? Bu mudur kadının güçlendirilmesi? Türkiye'de sorunun büyüklüğünü, aslında bir başarı olmadığını, bir başarısızlık olduğunu bu rakamlar gösteriyor. İstihdamda eşitlikten de söz edemiyoruz. TÜİK'in verileriyle 10 Ekim 2022 tarihinde yayınlanan iş gücü istatistiklerine baktığımız zaman, erkeklerin istihdamdaki oranı yüzde 65,3 iken kadınlarda bu oran yüzde 30,8; adalete bakın siz. Yine, iş gücünde işsizlik oranlarında erkeklerde yüzde 8,2; kadınlarda yüzde 12,5. Dün Gençlik ve Spor Bakanlığı bütçesini görüştük, orada da genç işsizliğini konuştuk. Orada da durum aynı, erkeklerde, genç erkeklerde yüzde 15,2; kadınlarda yüzde 23,3.