CHP Ankara Milletvekili Dr. Aylin Yaman, Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurulu’nda yaptığı konuşmada, son yıllarda hızla artan uyuşturucu madde kullanımının halk sağlığı açısından ciddi bir tehdit haline geldiğini vurguladı. Aylin Yaman, bağımlılıkla mücadelenin yalnızca maddeye erişimin engellenmesiyle sınırlı kalmaması gerektiğini, tedavi ve rehabilitasyon süreçlerinin de en az bunun kadar önemli olduğunu ifade etti.
Bağımlılığa Başlama Yaşı Düşüyor, Ulaşım Kolaylaşıyor
İktidarın 22 yıllık yönetimi boyunca bağımlılıkla mücadeleyi seçim vaatlerine dahil ettiğini hatırlatan CHP’li Yaman, buna karşın maddeye ulaşımın kolaylaştığını ve bağımlılığa başlama yaşının giderek düştüğünü söyledi. Özellikle çocuk ve gençlerin korunmasında büyük öneme sahip olan ÇEMATEM (Çocuk ve Ergen Madde Bağımlılığı Tedavi Merkezi) sayısının yetersiz olduğunu dile getiren Yaman, ülkedeki toplam AMATEM ve ÇEMATEM sayısının sadece 143 olduğunu belirtti. CHP’li Yaman konuşmasında, “Bağımlılıkla mücadelede akla gelen AMATEM (alkol ve madde bağımlılığı tedavi merkezi) ve ÇEMATEM (çocuk ergen madde bağımlılığı merkezi) sayıları maalesef sadece 143’tür ve özellikle ÇEMATEM sayılarındaki yetersizlik, çocuk ve ergenleri erken dönemde kurtarmamızı engellemektedir. Çocuk psikiyatristi sayısı yeterli değildir. Var olanların ise, bu alandaki düzenlemelerin zayıflığı, tercih etmemelerine neden olmaktadır” dedi.
Rehabilitasyon Merkezleri ve Çocuk Psikiyatristi Sayısı Yetersiz
Bağımlılıkla mücadelenin tedavi ve rehabilitasyon boyutuna dikkat çeken CHP’li Yaman, “Artan yoksulluk, bağımlılığı daha da artıran ve çocuklarımızı batağa saplayan bir durumdur. Tedavi kısmına gelecek olur isek, konuyla ilgilenen psikiatri uzmanlarının elini kolunu bağlayan ilaç krizine değinmemiz gerek. Tedavide çok büyük önem taşıyan Lorezepam, Benzodiazepin’lerde çok büyük kriz söz konusudur. Karaciğer yetmezliğinde, alkol bağımlılığında etkili olan bu anksiyolitiklerin krizi, hekim-hasta ilişkisini bozmaktadır. Opioid antagonistleri, örneği olan naltrekson, opioid reseptörlerine bağlanarak bağımlılık yaratan maddelerin etkilerini engelleyen ilaçlardır. Eroin bağımlılığı, alkol bağımlılığı ve hatta kumar bağımlılığında etkili olan bu ilaçlara ulaşım maalesef zorlaşmıştır. Tablet, IM enjeksiyon formu ve implant formu bulunan bu ilaçlara çoğu zaman ulaşılamamaktadır. İmplant formu Türkiye’de yoktur. Tablet ve kas içi uygulanan formların geri ödemeleri bulunmamaktadır. Aşırı doz alımında oluşan etkileri geri çevirebilen bu ilaçlar, yaşanan ilaç krizinden nasibini almış durumdadır. İlaçta Euro değeri 21,67 TL’dir. Gerçek değerinden (46,67 TL) çok düşüktür. Bu durum yabancı firmaları sistemden uzaklaştırmaktadır. Uyuşturucu madde kullanımındaki en acı sonuç ise, artan ölümlerdir” dedi.
BAHAR Sayısı Azaltıldı, Ödeneklerin Büyük Bölümü Kullanılmıyor
CHP’li Yaman, uyuşturucuya bağlı ölümlerin yaklaşık %60’ının çoklu madde kullanımından kaynaklandığını, bu vakalarda en sık karşılaşılan maddenin ise metamfetamin olduğunu belirtti. CHP’li Yaman, “Sağlık Bakanlığı bağımlılıkla mücadeleyi tamamen bırakmış durumda. Performans göstergelerinden de anlıyoruz bunu. 2024 yılında BAHAR (Bağımlılık Rehabilitasyon Merkezi) sayısı, 2025 için 22 olarak belirlenmesine rağmen, 2025 yılı için hedef revize edilmiş ve sayı 18’e düşürülmüştür. Bağımlılıkla mücadele başlığında, 2024 ödeneğinin yaklaşık sadece 1/3 kadarı kullanılmış. Aynı durum, 2023’de de vardı. Her yıl bir sonraki yıl için yaklaşık %40’a yakın ödenek artışı yapıp sadece 1/3’ünü kullanıp Yeşilay’a ödeneği aktarmanızla ilgili” eleştirisini dile getirdi.
Konuşmasını, "Bağımlılıkla mücadelede yalnızca maddeye ulaşımın engellenmesi değil, aynı zamanda etkili bir tedavi ve rehabilitasyon sürecinin sağlanması hayati önem taşımaktadır" sözleriyle tamamlayan CHP’li Yaman, hükümeti daha etkin politikalar geliştirmeye çağırdı.
