ABD Kongresinin Sonucu Türkiye İçin Çok Riskli!

Gerek 1915 olaylarına ilişkin Ermeni tasarısı, gerekse Türkiye’ye yaptırım uygulanmasına ilişkin yasa tasarısı Temsilciler Meclisi’nde “ezici çoğunlukla” kabul edildi.

Ermeni kararı 10 ‘hayır’ oyuna karşılık 405 ‘evet’ oyuyla, yaptırım yasa tasarısı ise 16 ‘hayır’ oyuna karşılık 403 ‘evet’ oyuyla geçti.

Sözcü'nün haberine göre Ankara, Demokrat temsilcilerin her iki tasarıya da lehte oy vereceğini ve Temsilciler Meclisi’nde çoğunluğun Demokratlarda olması nedeniyle de tasarının geçeceğine inanıyordu.

Ancak Cumhuriyetçilerin de büyük çoğunlukla iki tasarıya da destek vermesi, Ankara’da alarm zillerinin çalmasına yol açtı.

ABD Kongresi’ndeki Türkiye karşıtı havanın farkında olan AKP hükümeti, bugüne kadar ABD ile yaşanan gerginlikleri Başkan Donald Trump Yönetimi’ni devreye sokarak çözme yolunu seçmişti.

Ankara’da, Temsilciler Meclisi’nde görüşülen yasa tasarısı konusunda da aynı yolun izlenmesi planlanıyordu.

ANKARA RAHATSIZ, ÇÜNKÜ SİSTEM…

Fakat dünkü oylamada Cumhuriyetçilerin de büyük çoğunlukla yasa tasarısına destek çıkması, Senato’da benzer bir durum yaşanma ihtimaline karşı Ankara’yı rahatsız etti.

ABD sistemine göre bir tasarının yasalaşması için önce Temsilciler Meclisi’nde kabul edilmesi, ardından da aynı metnin Senato’dan geçmesi gerekiyor.

Eğer Kongre’nin bu iki kanadından geçen tasarıda farklı ifadeler olursa, ortak bir komisyon kurulup metin aynılaştırılıyor ve tekrar her iki kanatta da oylamaya sunuluyor.

Hem Temsilciler Meclisi hem de Senato’dan geçen yasa, ABD Başkanı’nın imzasına sunuluyor. Başkan’ın yasayı geri gönderme yetkisi var.

Bu durumda, ABD Kongresi’nin aynı yasayı üçte iki çoğunlukla kabul etmesi halinde Başkan’ın bir kez daha reddetme hakkı bulunmuyor.

Yine Amerikan sistemine göre, eğer yasa tasarısı Senato’dan ilk oylamasında üçte iki çoğunlukla geçerse, yine ABD Başkanı Donald Trump’ın veto yetkisi kendiliğinden devre dışı kalıyor.

TRUMP’IN YETKİLERİNİ KISITLIYOR

Temsilciler Meclisi’nden geçen yaptırım yasa tasarısının dikkat çeken unsurlarından biri de, Türkiye’ye yönelik getirilmesi istenen yaptırımlar konusunda ABD Başkanı Donald Trump’ın bazı yetkilerini kısıtlaması.

Örneğin; Türkiye’nin Rusya’dan S-400 hava savunma sistemlerini satın alması nedeniyle CAATSA (ABD’nin Hasımlarıyla Yaptırımlar Yoluyla Mücadele Etme Yasası) gereği ABD Başkanı’nın Türkiye’ye yaptırım uygulaması gerekiyordu.

Ancak Trump, yaptırım uygulayacağını açıklasa da bunun zamanını açıkta bıraktı. Trump Yönetimi, Türkiye ile iyi ilişkileri korumak için CAATSA yaptırımları konusunu zamana yaymayı seçti.

Ancak yaptırım yasa tasarısında Trump’ın “zamana yaymasına” engel olmak için yaptırımlar konusunda kesin tarihler de koyulmuş durumda…