Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 'Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi 2022 Sonuçları' bültenini yayımladı. Raporun verilerine göre, 2020 yılında 84 milyon 680 bin 273 kişi olan Türkiye'nin nüfusu, 2021'de 599 bin 280 kişi artış göstererek 2022 yılında 85 milyon 279 bin 553 kişi oldu. Nüfusun cinsiyet dağılımında erkeklerin oranı yüzde 50.1 ile 42 milyon 704 bin 112 kişi, kadınların oranı ise yüzde 49.9 ile 42 milyon 575 bin 441 kişi olarak kaydedilmiş durumda. Ülkenin yıllık nüfus artış hızı incelendiğinde, 2021 yılında binde 12.7 seviyesindeyken, 2022 yılının sonuçlarına göre bu oran binde 7.1'e geriledi. İl ve ilçe merkezlerinde yaşayanların oranı yüzde 93.2 iken, bu oran 2022'de yüzde 93.4 olarak belirlendi. Nüfusun belde ve köylerde ikamet eden kısmı ise yüzde 6,8'den yüzde 6,6’ya düştü. Türkiye’de ikamet eden yabancı nüfus bir önceki yıla göre 31 bin 800 kişi artış ile 1 milyon 823 bin 836 kişiye ulaştı. Bu yabancıların cinsiyet dağılımında erkeklerin oranı yüzde 49.5, kadınların ise yüzde 50.5 oldu.
İstanbul'un Nüfusu Artış Gösterdi
İstanbul, 2022 yılında 67 bin 51 kişi artış ile 15 milyon 907 bin 951 kişiye ulaşarak Türkiye'nin en kalabalık şehri konumundadır. Bu büyük şehir, ülke nüfusunun yüzde 18.65'ini barındırıyor. İstanbul’un ardından Ankara 5 milyon 782 bin 285 kişi, İzmir 4 milyon 462 bin 56 kişi, Bursa 3 milyon 194 bin 720 kişi ve Antalya 2 milyon 688 bin 4 kişi ile nüfus yoğunluğu yüksek diğer şehirler olarak listelenmektedir. TÜİK verilerine göre Bayburt, 84 bin 241 kişi ile en az nüfusa sahip il olarak belirlenmiştir. Bayburt'u sırasıyla Tunceli (84 bin 366 kişi), Ardahan (92 bin 481 kişi), Gümüşhane (144 bin 544 kişi) ve Kilis (147 bin 919 kişi) takip etmektedir. Bu veriler, Türkiye'nin nüfus dağılımının içindeki büyük şehirlerin önemini bir kez daha gözler önüne sermektedir.
Yaşlı Nüfus ve Ortanca Yaş Artışı
2007 yılı ile 2022 yılı nüfus piramitleri karşılaştırıldığında, yaşlı nüfusun artması ve ortanca yaşın yükselmesi dikkati çekmektedir. Türkiye'deki ortanca yaş 2021 yılında 33.1 iken, 2022 yılında 33.5'e yükselmiş durumdadır. Cinsiyete göre incelendiğinde erkeklerin ortanca yaşı 32.4’ten 32.8’e, kadınların ise 33.8’den 34.2’ye çıkmıştır. Bu durum, yaşlı nüfus oranının artmakta olduğu gösterirken, bunun başlıca sebeplerinden biri doğum oranının düşmesi ve yaşam süresinin uzaması olarak değerlendirilmektedir. İllere göre yapılan incelemede Sinop, 42.4 ile en yüksek ortanca yaşa sahip il olarak kaydedilmiştir. Bunu 41.6 ile Kastamonu ve Giresun takip etmektedir. Öte yandan, Şanlıurfa en düşük ortanca yaş değerine sahip il olarak 20.8'de kalmıştır.
Medeni Durum ve Yaş Grupları
Türkiye'nin nüfus verileri arasında 2009 ile 2022 yılları arasındaki medeni durum dağılımı da ilgi çekiyor. Bu yıllar arasında erkeklerde hiç evlenmeyenlerin oranının kadınlara göre daha yüksek olduğu görülürken, kadınlarda eşi ölenlerin ve boşananların oranının erkeklerden fazla olduğu saptanmıştır. Nüfusun evli bireyler arasındaki oranı ise 2009 ve 2022 yıllarında her iki cins için de benzer seviyelerde kalmıştır. Çalışma çağı olarak tanımlanan 15-64 yaş grubundaki birey oranı ise 2007 yılında yüzde 66.5 iken 2022 yılında bu oran yüzde 68.1 olarak kayıtlara geçmiştir. Ayrıca, çocuk yaş grubundaki birey oranı yüzde 26.4'ten yüzde 22'ye düşerken, 65 yaş ve üzerindeki birey oranı yüzde 7.1'den yüzde 9.9'a yükselmiştir. Bu veriler, ülkenin demografik yapısında önemli değişikliklerin meydana geldiğini göstermektedir.
Nüfus Yoğunluğu ve Dağılımı
Türkiye genelindeki nüfus yoğunluğu 2021 yıllık verilerine göre 1 kişi artarak kilometrekare başına 111 kişi seviyesine ulaşmıştır. İstanbul, kilometrekareye düşen 3 bin 62 kişi ile en yüksek nüfus yoğunluğuna sahip il olurken, onu 576 kişi ile Kocaeli ve 371 kişi ile İzmir takip etmektedir. Diğer yandan, Tunceli bir önceki yılda olduğu gibi 11 kişi ile en düşük nüfus yoğunluğuna sahip il konumundadır. Ardahan ve Erzincan ise sırasıyla 19 ve 21 kişiyle bu durumu takip etmektedir. Türkiye'deki en büyük yüzölçümüne sahip olan Konya'nın nüfus yoğunluğu 59; en küçük yüzölçümüne sahip Yalova'nın nüfus yoğunluğu ise 350 olarak kaydedilmiştir. Bu veriler, Türkiye’nin coğrafi farklılıklarını ve bunların nüfus üzerindeki etkilerini açıkça göstermektedir.
