Aylin NAZLIAKA: Hükümet ve TÜİK Ortaklığı Gerçek İşsizliği Saklıyor!
Ankara Milletvekili Aylin Nazlıaka TÜİK tarafından çırak, stajyer ve bursiyerlerin işsizlik hesaplamasının dışında tutulmasına tepki gösterdi. "Sadece cep harçlığı ile çalışan bu kişilerin hesaplama dışında tutulması kamuoyunu yanıltmaktır" diyen Nazlıaka, TÜİK ve iktidar ortaklığının işsizlik verilerini değiştirdiğini ve gerçek işsizliğin saklandığını söyledi.
Konuyu Meclis gündemine taşıyan Nazlıaka, Başbakan Binali Yıldırım'ın cevaplaması talebiyle önerge verdi. Önergede Binali Yıldırım'a "işsizlik hızla artmaya devam etmektedir. Bir sonraki işsizlik rakamları açıklanırken acı gerçekleri saklamak için TÜİK’in yeni yöntemi ne olacaktır?" sorusunu yönelten Nazlıaka'nın konuya ilişkin önergesi şu şekilde:
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA
Aşağıdaki sorularımın Başbakan Sayın Binali YILDIRIM tarafından yazılı olarak cevaplandırılmasını saygılarımla arz ederim.
Aylin NAZLIAKA
Ankara Milletvekili
Kamu kurum ve kuruluşlarının vatandaşları, diğer kurumları ve kamuoyunu doğru bilgilendirme yükümlülüğü vardır. Gerçek verilerin saklanmaması ve çarpıtılmaması, hukuk devletinin ve demokratik yaşamın temel güvencelerinden birisidir.
AKP iktidarları döneminde değiştirilen hesaplama yöntemleri ile gerçek verilerin saklandığına ve kamuoyunun yanlış bilgilendirildiğine ilişkin sayısız örnek vardır. Bu hem devlete olan güveni zedelemekte hem de çözüm konusunda oluşacak politikaların geliştirilmesini engellemektedir. Bunun son örneklerinden biri de Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) 2017 Ağustos dönemine ait işsizlik rakamlarına ilişkin açıklamalarında görülmüştür.
Hükümetin işsizliği ‘kâğıt üzerinde’ düşürebilmesi için TÜİK tarafından işsizliği hesaplama yönetimi değiştirilmiş ve çırak, stajyer ve bursiyerler hesaplama dışında tutulmuştur. TÜİK tarafından işsiz sayısının 2017 yılı ağustos döneminde geçen yılın aynı dönemine göre 89 bin kişi azalarak 3 milyon 404 bin kişi olduğu açıklanmıştır. Böylece işsizlik oranının 0,7 puanlık bir azalış ile yüzde 10,6 seviyesinde gerçekleştiği iddia edilmiştir.
Bilindiği üzere 16 Şubat 2016 tarihli ve 6676 sayılı kanun ile stajyer adı altında çalışanların kapsamı genişletildi. “Staja tabi tutulan öğrencilerin” yanında “kamu kurum ve kuruluşları tarafından desteklenen projelerde görevli bursiyerler” de kapsama alındı. Bu kategoride çalışanlar 5510 sayılı yasanın 4/a maddesiyle iş kazası ve meslek hastalığı kapsamına alındı ve genel sağlık sigortalısı sayıldı. Böylece İŞKUR projeleri kapsamında cep harçlığı ile iş kanunu kapsamı dışında çalıştırılan yüzbinler sigortalı gösterildi. “Kamu kurum ve kuruluşları (başta İŞKUR olmak üzere) tarafından desteklenen projelerde görevli bursiyerler” de yine yapılan düzenlemeyle sigortalı sayılırken, 10 ve daha fazla sayıda çalışanı bulunan işletmelerde çalışan sayısının yüzde 5’inden az olmamak üzere mesleki ve teknik eğitim okul ve kurum öğrencilerine staj yaptırılması zorunlu hale getirildi. 2017 Ocak-Eylül döneminde İşsizlik Sigortası Fonu’nun 19,5 Milyar TL gelirinin yüzde 34’ünden fazlası (6,7 milyar TL) stajyer, kursiyer ve bursiyerler için sağlanan teşvikler kapsamında harcandı. İşsizlere yapılan ödeme ise 3,2 milyar TL düzeyinde kaldı.
DİSK-AR verilerine göre, iş bulma ümidini yitirenler işsiz sayılmadığından rakamlar gerçek işsizliği de gizliyor. Yapılan çalışmaya göre Ağustos 2017’de gerçek işsiz sayısı 5 milyon 948 bin kişiye yükselerek yüzde 17,3’e ulaştı. Ayrıca resmi işsizlik oranının yüzde 10.6 şeklinde açıklanmasına rağmen yükseköğrenim işsizliği yüzde 14.1, kadın işsizliği yüzde 15, tarım dışı kadın işsizliği 20.5, genç işsizliği 20.6, ne istihdam ne eğitimde olan gençlerin oranı yüzde 28, kentsel genç kadın işsizliği ise yüzde 26.1 olarak gerçekleşti.
Bu bağlamda;
- Gerçek işsizlik rakamlarının manipülasyonlarla değiştirilmesi kime fayda sağlayacaktır? Gerçeklerin üzeri ne kadar örtülebilir?
2- Bir kamu kurumu eliyle yapılan bu açıklama hükümetin içine düştüğü çaresizliği göstermiyor mu?
3- Kamuoyunu yanlış bilgilendiren kurum yetkileri hakkında idari ve adli soruşturma açılacak mı?
4- İşsizlik hızla artmaya devam etmektedir. Bir sonraki işsizlik rakamları açıklanırken acı gerçekleri saklamak için TÜİK’in yeni yöntemi ne olacaktır?
5- Açıkladığı verilerin bilim dünyasında ve kamuoyunda hiçbir güvenilirliği kalmayan TÜİK’i kapatmayı düşünüyor musunuz? Ülkenin geleceği ve sağlıklı politikalar üretilmesi için TÜİK yerine hükümetten talimat almayan özerk ve güvenilir bir kuruluş oluşturulması düşünülmekte midir?
