Yapılan yasal düzenlemelerle birlikte, tavan rakam 46 bin 655 TL’ye yükselirken, asgari ücretli bir çalışan için belirlenen kıdem tazminatı miktarı ise 26 bin 5 TL olarak açıklandı. Çalışanlar için adeta bir güvence kalkanı olan kıdem tazminatı, iş hayatındaki en önemli haklardan biri olmayı sürdürüyor.

Kıdem tazminatı, bir işçiye yıllarca verdiği emeğin karşılığı olarak ödenen yasal bir hak. Ancak herkes bu haktan yararlanamıyor. Yasalar, kıdem tazminatını belirli şartlara bağlamış durumda. İşçinin, son işyerinde en az bir yılını doldurmuş olması ilk koşulken, işten ayrılış şekli de hayati önem taşıyor. Zira iş akdi kendi kusuru dışında feshedilen çalışanlar kıdem tazminatı alabiliyor. İstifa edenler ise bazı istisnalar dışında bu haktan yararlanamıyor. Peki, 2025 itibariyle kıdem tazminatında neler değişti, kim ne kadar alacak, hak kayıpları yaşanmaması için çalışanlar nelere dikkat etmeli? İşte merak edilen tüm detaylar...

Kıdem Tazminatı Nedir ve Kimler Hak Eder?

Kıdem tazminatı, çalışanların yıllar süren emeğinin bir nevi ödülü olarak görülüyor. Ancak bu ödüle ulaşmanın yolları net çizgilerle belirlenmiş. Öncelikle, bir işçinin kıdem tazminatı alabilmesi için aynı işyerinde en az 1 yıl çalışmış olması gerekiyor. Bu süreyi dolduran herkes tazminat hakkı kazanmaz çünkü işten ayrılma biçimi en belirleyici unsur.

Çalışanın kendi isteğiyle istifa etmesi durumunda genellikle kıdem tazminatı ödenmiyor. Ancak bu durumun da istisnaları var. Örneğin; askerlik görevini yerine getirmek için ayrılanlar, evlendikten sonraki bir yıl içinde işi bırakan kadın çalışanlar, emekliliği hak edenler veya sağlık sorunları nedeniyle işten ayrılanlar kıdem tazminatı almaya hak kazanabiliyor. Özellikle 9 Eylül 1999 öncesi sigortalı olanlar için SGK'dan alınacak hizmet süresi yazısıyla da bu hak kullanılabiliyor.

2025’te Kıdem Tazminatı Tavanı Ne Kadar Oldu?

Her yıl Ocak ve Temmuz aylarında güncellenen kıdem tazminatı tavanı, memur maaşlarına yapılan artışlarla paralel olarak belirleniyor. 2025 yılının ilk yarısı için belirlenen tavan rakam 46 bin 655 TL 43 kuruş olarak açıklandı. Geçtiğimiz yıl 41 bin 828 TL olan bu rakam, Ocak ayındaki yüzde 11.54’lük zamla birlikte yükseldi.

Bu artış, yüksek maaşlı çalışanları doğrudan etkiliyor. Çünkü kıdem tazminatı hesaplanırken brüt maaş dikkate alınıyor ama ödeme, belirlenen tavan rakamı aşamıyor. Yani maaşı ne kadar yüksek olursa olsun, bir çalışanın yıllık alabileceği maksimum tazminat tutarı bu rakamla sınırlı.

Tavan Uygulamasının Dışında Kalanlar ve İstisnai Durumlar

Her kuralın bir istisnası olduğu gibi kıdem tazminatının da tavan uygulamasına takılmayan grupları var. Özellikle Basın İş Kanunu kapsamındaki gazeteciler için bu tavan sınırlaması geçerli değil. Gazeteciler, işverenle yaptıkları sözleşmelere bağlı olarak kıdem tazminatlarını daha yüksek rakamlardan alabiliyor.

Bunun dışında, bazı işverenler kendi inisiyatifleriyle tavan rakamının üzerinde ödeme yapabiliyor. Ancak bu ekstra ödemeler gelir vergisine ve SGK prim kesintisine tabi tutuluyor. Yani brüt ücret ne kadar yüksek olursa olsun, işçi ancak yasal sınır dahilinde vergiden muaf tazminat alabiliyor.

Kıdem Tazminatı Nasıl Hesaplanıyor? "Giydirilmiş" Brüt Ücret Nedir?

Kıdem tazminatı hesabı yapılırken işçinin sadece maaşı baz alınmıyor. İşçiye düzenli olarak sağlanan diğer maddi yardımlar da hesaba katılıyor. Örneğin yol parası, yemek ücreti, düzenli ödenen ikramiyeler, hatta çocuk yardımları gibi tüm kalemler brüt ücrete ekleniyor. Bu hesaplama sistemine “giydirilmiş brüt ücret” deniyor.

Örneğin; brüt maaşı 30 bin TL olan bir çalışana yıllık 5 bin TL ikramiye veriliyorsa, bu kişinin kıdem tazminatı 35 bin TL üzerinden hesaplanıyor. Ancak düzensiz ödenen mesai ücretleri veya primler bu hesaba dahil edilmiyor. Tazminattan sadece damga vergisi kesiliyor, başka bir kesinti yapılmıyor.

Kıdem Tazminatı Nasıl ve Ne Zaman Ödenir? Taksit Yapılabilir mi?

Yasalar, kıdem tazminatının iş akdi feshedildiği anda ödenmesini zorunlu kılıyor. Yani işveren, “biraz bekle” diyemez, tazminatı peşin ve banka yoluyla ödemek zorunda. Ayrıca kıdem tazminatı için işçinin rızası olmadan taksitlendirme yapılamaz. Bu kural, işverenlerin zaman zaman başvurduğu uygulamalara net bir çizgi çekiyor.

Kıdem tazminatında zaman aşımı süresi ise 5 yıl. Yani çalışan, işten ayrıldığı tarihten itibaren 5 yıl içerisinde dava açmazsa bu hakkını kaybedebiliyor.

İşyeri Kapanırsa, İflas Ederse Kıdem Tazminatı Ne Olur?

Çalışanlar en çok bu sorunun cevabını merak ediyor: “Ya işyerim kapanırsa ne olacak?” Merak etmeyin, işyeri kapanması, devredilmesi veya iflas etmesi gibi durumlar kıdem tazminatı hakkınızı ortadan kaldırmaz. İşverenin borcu olan kıdem tazminatı, işverenin malvarlığından tahsil edilir. Bu konuda işçinin öncelikli alacak hakkı bulunuyor. Hatta işverenin malları haczedilse bile kıdem tazminatı öncelikli olarak ödeniyor.

İstifa Eden Çalışanlar Nasıl Tazminat Alabilir?

Normal şartlarda istifa eden bir çalışanın kıdem tazminatı alma hakkı yoktur. Ancak bazı istisnalar bu kuralı esnetiyor. İş Kanunu’nun 24. maddesinde yer alan haklı fesih nedenleri varsa istifa eden çalışan tazminat alabiliyor.

Örneğin; mobbing, sağlık sorunları, maaşın zamanında ödenmemesi gibi haklı nedenlerle işten ayrılanlar mahkeme kararıyla kıdem tazminatlarını alabiliyor. Ayrıca askerlik nedeniyle ayrılanlar, evlendikten sonra 1 yıl içinde istifa eden kadın çalışanlar ve emeklilik hakkını elde edenler de kıdem tazminatı alabiliyor.

2025 Yılında Kıdem Tazminatı Sistemi Çalışanlara Ne Vadediyor?

2025 yılı itibariyle kıdem tazminatı sistemi daha da şeffaf ve çalışan lehine bir yapıya kavuştu. Özellikle tavan rakamının artması, yüksek maaşlı çalışanlar için önemli bir avantaj sağladı. Asgari ücretle çalışanlar da artan tazminat oranlarıyla daha güvenli bir gelecek planlayabiliyor.