YENİLENEBİLİR ENERJİ VE BALIKESİR
Yeni dünyanın yeni ihtiyaçları hızla büyür iken kaynaklarımız da hızla tükenmektedir. Yılların getirdiği alışkanlıklar, ihtiyaç anlayışımız, harcamalarımız ve tüketim yapımız hızla değişmekte, üretim miktarlarımız ve ürün sayımız azalmakta, enerji en büyük girdi maliyeti haline gelmektedir. Bu yeni koşullar altında ezilmekten ve kendimizi sanal zenginlikten biraz olsun kenara çekip olan bitene farklı gözler ile bakmayı becerebilir isek hızla giden online casino oyunları trenin son vagonu olan yenilenebilir enerji seferinde bir yer edinebiliriz. 20 yıllık tembelliğimiz ile bunu da kaçırdığımızda elde kalan son malları ve birikimlerimizi de satışa çıkarıp ayakta kalmaya çalışacağız. Tüketim çılgınlığımızı dizginleyip üretime önem veren, kuruluş felsefesine geri dönmeyi başaran bir anlayışa ihtiyaç var. Hazır yemeye alıştırılmış toplum olarak elindeki telefon, altındaki araba, devasa beton yapıları ile zenginleştiğini sanmaya devam edecek isek çok da yorulmaya gerek yok. Sonu belli; borçlar, kredi kartları, banka kredileri, yüksek kur maliyetleri, faiz vs. Tam da bu noktada ortak hareket etme becerimizi ortaya koyup disiplinli bir çalışma düzenine ihtiyacımız var. Çevremizde ve dünyada olup bitenleri araştırıp gelişmiş dünyanın stratejisini okumak gerekiyor.
Dünyanın üretim stratejisini tamamen enerji üzerine kurduğu bir dönemde hamasi bir tutum ile bizim bor madenlerimiz var, rüzgarımız var, güneşimiz var gibi klasik söylemleri bir kenara atıp bu enerji kaynaklarını efektif değerlendirip sürdürülebilir bir enerji politikası ortaya koymamız gerekiyor. Elde kalan son birikimlerimizi, yenilenebilir enerji yatırımları üzerinde değerlendirmeli, üretimin ana girdisi olan ve çok yüksek maliyet ile temin etmek zorunda kaldığımız enerji ihtiyacını yenilenebilir enerji sistemlerine akılcı bir şekilde harcamak zorundayız.
Bu göz ile değerlendirdiğimizde Balıkesir’in çok etkin bir konumda bulunduğunu söylemek gerekir. Geleceğin inşaasında en önemli etabı oluşturan enerji yatırımları açısından Balıkesir, “Büyük Ölçekli Yatırımlar Teşvik Planı”nın içinde yer almaktadır. “Türkiye Ulusal Yenilenebilir Enerji Eylem Planı”, Balıkesir’i büyük ölçekli yatırımlar için teşvik planı içine alır iken bu teşviklerin kullanımı konusunda da detaylar veriyor.
KDV istisnası, Gümrük vergisi muafiyeti, 5 oranında vergi indirimi, arazi tahsisi, 5 yıl boyunca sigorta işveren ve işçi prim desteği ile gelir vergisi stopaj muafiyeti gibi oldukça geniş ve büyük imkanlı teşvikler sunulan Balıkesir, yeni enerji oyunları döneminin de merkezi haline geliyor. Ülkenin batısında olup ana dağıtım ve lojistik kanallarına en yakın konumda bulunan Balıkesir, bölgesel anlamda bakıldığında da coğrafi koşulları uygun olan, tek büyük yatırımlar teşvik planı sınırında kalan şehirdir. Bu teşviklerin kullanımı ve yatırımın gerçekleşmesinin ilk ve en önemli basamağı ise arazi tahsisleri konusudur. Enerji açısından verimi yüksek arazilerin doğrudan tahsisi yatırım maliyetinin çok önemli bir oranda düşmesine neden olacaktır. Bu imkanın sunulması uluslararası sermayenin bölgeye çok daha fazla ilgi duymasına neden olmaktadır. Bu sermaye gücü zaten yıllardır içimizdeki gizli görevli memurlarını bu konuda sahaya sürmüş, geri dönüşünü beklemektedirler.
İşte bu özellikler Balıkesir üzerindeki siyasi planları da etkilemektedir. Önümüzdeki 10 yılın en önemli konusu bu alanda yatırım yapacak firmaları getirmek, bu bölgedeki teşvik ve satın alma garantili üretimi kimin yapacağını belirlemek, ortaya çıkacak olan rantın nasıl paylaşılacağını organize etmek olmuştur. Bu konuda yıllardır hazırlık yapan siyasetçiler, yatırım imkanı sunulacak firmaların belirlenmesi, ortaya çıkacak rantın paylaşımı ve dağıtımı konusunda belirli bağlantılar yapmış ve karar vericilik pozisyonunda çok önemli bir yer tutan Büyükşehir Belediye Başkanlığı üzerine planlar ve hayaller kurulmuştur. Burada esas olan şudur ki kentimizde ortaya çıkan bu imkanlardan ve oluşacak gelirden Balıkesir’in kazancı olması gerekliliğidir. Bu kazanç sadece 5-10 bin hemşehrimizin burada çalışması, evine ekmek götürmesi olmamalıdır. Bu kez ortaya çıkacak gelirden Balıkesir’de kazanmalıdır, kente yatırım imkanları artırılmalı, firmaların vergi daireleri Balıkesir’de vergi ödemeli, ortaya çıkan üründen Balıkesir’ de pay almalı ve böylece daha ucuza enerji elde etmeli, daha az kaynak tüketmeli ve daha verimli üretim imkanları bulmalıdır.
Tam da bu noktada yerel özelliklerimizi, Balıkesirli olma bilincimizi ön plana çıkartıp uluslararası sermayenin kentimizden elde edeceği yüksek kar oranlarından toplum olarak pay almayı bilmeliyiz. Bunun için Balıkesir; kendisine ihanet etmeyecek, kendi içinden ve liyakat sahibi temsilcilerini seçmek zorundadır.
Dr. Öğr. Üyesi Taylan ENGİN
