CHP'Lİ TANRIKULU'NDAN ANAYASA MAHKEMESİ KANUNDA DEĞİŞİKLİK TEKLİFİ : ON BEŞ ÜYENİN EN AZ 8'İ KADINLARDAN OLUŞUR

Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) İstanbul Milletvekili Sezgin Tanrıkulu Anayasa Mahkemesi Kanununda değişiklik öngören bir kanun teklifi verdi. Teklifte On beş üyenin en az 8'i kadınlar oluşur ifadesi yer alıyor.

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞI’NA

6216 Sayılı Anayasa Mahkemesi'nin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun'da Değişiklik Yapılmasına İlişkin KanunTeklifim ve gerekçesi ekte sunulmuştur.

Gereğini saygılarımla arz ederim.

                                                                                               Dr. M.Sezgin TANRIKULU

                                                                                                      İstanbul Milletvekili

 GENEL GEREKÇE:

            1982 Anayasası'nın 10 ncu maddesinde 2010 yılında yapılan değişiklikle her ne kadar yeterli olmasa da ülkemizde kadınlar lehine pozitif ayrımcılık yapılması yönünde yasal düzenlemeler yapılmış ve fakat ne yazık ki bu konuda somut ve yeterli işlemler gerçekleştirilememiştir. Özellikle kadına karşı şiddetin yoğun yaşandığı, kadınlar için fırsat eşitliğinin tam olarak tesis edilemediği, eğitim-öğretim imkanlarından yeterince yararlanılamadığı, iş hayatında ve toplumsal yaşamda erkek egemen uygulamaların önüne geçilemediği ülkemizde öncelikle kadın-erkek eşitliğinin her alanda tesis edilmesi zorunludur.

            Bu düşünceden hareketle, toplumsal yaşamın her alanında kadınlar adına fırsat eşitliği yaratmak amacıyla yasal düzenlemelerin yapılmaması halinde amacın gerçekleşemediği ve kadın-erkek eşitliğinin uygulamada sağlanamadığı görülmektedir. Kaldı ki, Kadınlara Karşı Her Türlü Ayrımcılığın Önlenmesi Uluslararası Sözleşmesi’ne (CEDAW) taraf olan ve bu vesileyle kadın ile erkek eşitliği ilkesini kendi anayasasına ve diğer ilgili yasalara henüz girmemişse dahil etmeyi ve yasalar ile ve diğer uygun yollarla bu ilkenin uygulanmasını sağlamayı taahhüt eden bir ülke olarak bu alandaki her tür eksikliği gidermek ve hayata geçirilmesini sağlamakla yükümlü olduğumuz tüm şüphelerden uzaktır.

            Bu nedenledir ki, yukarıda zikredildiği üzere yasal düzenleme olmaksızın hayata geçirilemeyen düşüncenin uygulanabilmesi için işbu kanun teklifi hazırlanmıştır.

     6216 Sayılı Anayasa Mahkemesi'nin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun'da Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun Teklifi

MADDE 1 -  30/03/2011 tarihli ve 6216 Sayılı Anayasa Mahkemesi'nin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun'un “Mahkemenin Kuruluşu ve üyelerin seçilme yeterliliği” Başlıklı 6 ncı Maddesinin 1 inci fıkrasında yer alan cümlenin sonuna aşağıdaki cümle eklenmiştir.

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞI’NA

6216 Sayılı Anayasa Mahkemesi'nin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun'da Değişiklik Yapılmasına İlişkin KanunTeklifim ve gerekçesi ekte sunulmuştur.

Gereğini saygılarımla arz ederim.

                                                                                               Dr. M.Sezgin TANRIKULU

                                                                                                      İstanbul Milletvekili

 GENEL GEREKÇE:

            1982 Anayasası'nın 10 ncu maddesinde 2010 yılında yapılan değişiklikle her ne kadar yeterli olmasa da ülkemizde kadınlar lehine pozitif ayrımcılık yapılması yönünde yasal düzenlemeler yapılmış ve fakat ne yazık ki bu konuda somut ve yeterli işlemler gerçekleştirilememiştir. Özellikle kadına karşı şiddetin yoğun yaşandığı, kadınlar için fırsat eşitliğinin tam olarak tesis edilemediği, eğitim-öğretim imkanlarından yeterince yararlanılamadığı, iş hayatında ve toplumsal yaşamda erkek egemen uygulamaların önüne geçilemediği ülkemizde öncelikle kadın-erkek eşitliğinin her alanda tesis edilmesi zorunludur.

            Bu düşünceden hareketle, toplumsal yaşamın her alanında kadınlar adına fırsat eşitliği yaratmak amacıyla yasal düzenlemelerin yapılmaması halinde amacın gerçekleşemediği ve kadın-erkek eşitliğinin uygulamada sağlanamadığı görülmektedir. Kaldı ki, Kadınlara Karşı Her Türlü Ayrımcılığın Önlenmesi Uluslararası Sözleşmesi’ne (CEDAW) taraf olan ve bu vesileyle kadın ile erkek eşitliği ilkesini kendi anayasasına ve diğer ilgili yasalara henüz girmemişse dahil etmeyi ve yasalar ile ve diğer uygun yollarla bu ilkenin uygulanmasını sağlamayı taahhüt eden bir ülke olarak bu alandaki her tür eksikliği gidermek ve hayata geçirilmesini sağlamakla yükümlü olduğumuz tüm şüphelerden uzaktır.

            Bu nedenledir ki, yukarıda zikredildiği üzere yasal düzenleme olmaksızın hayata geçirilemeyen düşüncenin uygulanabilmesi için işbu kanun teklifi hazırlanmıştır.

     6216 Sayılı Anayasa Mahkemesi'nin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun'da Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun Teklifi

MADDE 1 -  30/03/2011 tarihli ve 6216 Sayılı Anayasa Mahkemesi'nin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun'un “Mahkemenin Kuruluşu ve üyelerin seçilme yeterliliği” Başlıklı 6 ncı Maddesinin 1 inci fıkrasında yer alan cümlenin sonuna aşağıdaki cümle eklenmiştir.

"On beş üyenin en az sekizi kadınlardan oluşur."

MADDE 2 30/03/2011 tarihli ve 6216 Sayılı Anayasa Mahkemesi'nin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun'a aşağıdaki madde eklenmiştir:

"GEÇİCİ MADDE 2: Bu kanunun 6 ncı maddesinin 1 nci fıkrasında yer alan cinsiyet kotasına ilişkin hükmün yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 3 ay içerisinde en kıdemlisinden başlamak üzere mevcut erkek üyelerden erkek üye sayısı 7'e inecek şekilde yeterli sayıdaki üye emekliye sevk edilir ve emekli olan erkek üyeler yerine bu kanunun 7 nci maddesinde yer alan usulle aynı sayıda kadın üye seçilir."

MADDE 3 –  Bu kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

MADDE 4 - Bu Kanun hükümlerini Cumhurbaşkanı yürütür.

MADDE GEREKÇELERİ

MADDE 1- Bu madde Anayasa Mahkemesi üyelerinin seçimi ve üye yapısında kadın-erkek eşitliğinin yasa ile düzenlenmesi amaçlanmıştır. Birçok kararında kadın lehine yapılan düzenlemelerin Anayasa'ya aykırı olmadığı düşüncesiyle kararlar tesis eden yüksek mahkemenin kendi yapısının kadın-erkek eşitliğine aykırı bir durumda bulunması kabul edilebilir değildir. Bu nedenledir ki, on beş kişiden oluşan Anayasa Mahkemesi üyelerinden en az sekiz üyenin kadın olması zorunluluğu getirilmektedir.

MADDE 2 – Bu madde ile uygulanacak cinsiyet kotasının hiçbir tereddüte mahal vermeksizin ve derhal uygulanabilir olması amacıyla mevcut erkek üyelerin (başkan dahil) en kıdemlisinden başlamak üzere ve erkek üye sayısı 7'e isabet edecek şekilde yeterli sayıdaki üyelerin üç ay içerisinde emekliye sevk edilmesi ve boşalacak üyeliklere kanunda yer alan usulle yeni kadın üyelerin seçilmesi kuralı getirilmiştir.

MADDE 3- Bu madde yürürlük maddesidir.

MADDE 4 - Bu madde yürütme maddesidir.

MADDE 2 30/03/2011 tarihli ve 6216 Sayılı Anayasa Mahkemesi'nin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun'a aşağıdaki madde eklenmiştir:

"GEÇİCİ MADDE 2: Bu kanunun 6 ncı maddesinin 1 nci fıkrasında yer alan cinsiyet kotasına ilişkin hükmün yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 3 ay içerisinde en kıdemlisinden başlamak üzere mevcut erkek üyelerden erkek üye sayısı 7'e inecek şekilde yeterli sayıdaki üye emekliye sevk edilir ve emekli olan erkek üyeler yerine bu kanunun 7 nci maddesinde yer alan usulle aynı sayıda kadın üye seçilir."

MADDE 3 –  Bu kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

MADDE 4 - Bu Kanun hükümlerini Cumhurbaşkanı yürütür.

MADDE GEREKÇELERİ

MADDE 1- Bu madde Anayasa Mahkemesi üyelerinin seçimi ve üye yapısında kadın-erkek eşitliğinin yasa ile düzenlenmesi amaçlanmıştır. Birçok kararında kadın lehine yapılan düzenlemelerin Anayasa'ya aykırı olmadığı düşüncesiyle kararlar tesis eden yüksek mahkemenin kendi yapısının kadın-erkek eşitliğine aykırı bir durumda bulunması kabul edilebilir değildir. Bu nedenledir ki, on beş kişiden oluşan Anayasa Mahkemesi üyelerinden en az sekiz üyenin kadın olması zorunluluğu getirilmektedir.

MADDE 2 – Bu madde ile uygulanacak cinsiyet kotasının hiçbir tereddüte mahal vermeksizin ve derhal uygulanabilir olması amacıyla mevcut erkek üyelerin (başkan dahil) en kıdemlisinden başlamak üzere ve erkek üye sayısı 7'e isabet edecek şekilde yeterli sayıdaki üyelerin üç ay içerisinde emekliye sevk edilmesi ve boşalacak üyeliklere kanunda yer alan usulle yeni kadın üyelerin seçilmesi kuralı getirilmiştir.

MADDE 3- Bu madde yürürlük maddesidir.

MADDE 4 - Bu madde yürütme maddesidir.