CHP'li Çeviköz: Dışişleri Bakanlığı sözleşmenin basına yansımasından günler sonra açıklama yaptı

CHP'li Ahmet Ünal Çeviköz, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu'nun cevaplaması için soru önergesi verdi.  

Çeviköz'ün yönelttiği sorular:

“Suriye Demokratik Güçleri”nin Suriye'nin kuzeydoğusundaki topraklarda petrol çıkarma, işleme ve ticaretini yapmak üzere ABD’de yerleşik “Delta Crescent Energy LLC” adlı şirketle bir sözleşme imzaladığı basın ve yayın organlarında geniş biçimde yer almıştır. Suriye’nin egemenliğini, bağımsızlığını ve toprak bütünlüğünü hedef alan bu sözleşme; doğal kaynakların belli gruplar tarafından kullanılmasının ve Suriye halkının menfaatlerinin zedelenmesinin önünü açmıştır. Bu bağlamda;

1) 1 Temmuz 2020 tarihli Astana Zirvesi toplantısının sonunda yayımlanan bildirinin dördüncü maddesinde “Liderler Suriye Arap Cumhuriyeti'ne ait olması gereken petrol gelirlerine yasadışı şekilde el konulmasına ve transfer edilmesine yönelik itirazlarını beyan etmişlerdir.” denilmektedir. Bu sözleşme hakkında Astana sürecinin garantör ülkelerinden herhangi birine bilgi verilmiş midir?

1 Temmuz 2020 tarihli Astana Zirvesi’nde mutabık kalınan bir konu olması ve uluslararası hukukun gereğince, Türkiye’nin Suriye halkının tümünün menfaatlerini samimiyetle savunması beklenirken, Dışişleri Bakanlığı sözleşmenin basına yansımasından günler sonra gecikmeli olarak bir açıklama yapmıştır. Bu durum Türkiye’nin sözleşmeye sessiz kaldığı yorumlarına yol açmıştır. Dışişleri Bakanlığı önemli konularda daha önceki açıklamalarını güncel olarak yaptığı halde söz konusu sözleşme ile ilgili açıklamanın gecikmeli olarak yapılmasının sebebi nedir?

Türkiye bu konuda Astana sürecinin diğer garantörleri olan Rusya ve İran ile herhangi bir danışmada bulunmuş mudur? Suriye'nin egemenlik ve bağımsızlığına yönelik bu davranışa karşı Astana süreci ortaklarının birlikte bir değerlendirmesi olacak mıdır?

Dışişleri Bakanlığı olarak petrol konusunda, gecikmeli de olsa, göstermiş olduğunuz bu duyarlılığı Suriye Arap Cumhuriyeti’ne ait tarım ürünleri, özellikle de zeytin ve zeytinyağı konusunda göstermeyi düşünüyor musunuz?