AHMET KAYA,SÜMELA'NIN KAYIP ESERLERİNİ BAKAN'A SORDU
1925 yılında dönemin Milli Eğitim Bakanı Şükrü Saraçoğlu Başbakanlık’a yazdığı yazı ile Sümela Manastırı’nda define ve kıymetli bazı eşyaların çıkarıldığına dair hükümete ihbarda bulunmuştur. Bunun üzerine çıkarılan bazı define ve kıymetli eşyaların Ankara’ya götürüldüğü belirtilmiştir.
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA
Aşağıdaki sorularımın T.C. Kültür ve Turizm Bakanı Sn. Mehmet Nuri Ersoy tarafından yazılı olarak yanıtlanmasını Anayasanın 98 ve İçtüzüğün 96’ıncı maddeleri gereği talep ederim.
Ahmet KAYA
Trabzon Milletvekili
T.C. Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivlerinde yaptığımız araştırmalarda 01.03.1925 tarihli “Sümela Manastırı'nda bulunarak Trabzon'dan getirtilen eski eserlerin, Maliye Vekaleti'ne verilebileceği” konulu belgeye göre;
1925 yılında dönemin Milli Eğitim Bakanı Şükrü Saraçoğlu Başbakanlık’a yazdığı yazı ile Sümela Manastırı’nda define ve kıymetli bazı eşyaların bulunduğuna dair hükümete ihbarda bulunmuştur.
Bu yazı üzerine o dönem Trabzon Vilayeti’nden ihbarın değerlendirilmesi istenmiştir. Trabzon Maarif Müdürü’nün başkanlığında konuyu incelemek üzere heyet oluşturulmuştur. Heyetin inceleme ve araştırmasında taş duvarlar arasındaki mahzende çok sayıda eşya, edevat ve el yazısı kitaplar bulunmuştur.
Define halinde bulunan bu eserler Asar-ı Atika Nizamnamesi gereğince Ankara’daki müzeye gönderilmiştir.
Bugün bu eserlerin akıbeti konusunda net bir bilgi yoktur. Yine Sümela Manastırı’ndan alınan çok sayıda kitabın da Ankara’da bir kütüphanede olduğundan bahsedilmektedir.
Buna mukabil 1950’lerde NATO’ya girişimizle birlikte sahipsiz ve korumasız haldeki Sümela Manastır’ından o dönemde Amerikalı NATO askerlerinin kamyonlarla malzeme çıkardığı, hatta bu eserler arasında üzerinde üzüm ve asma figürlerinin bulunduğu kapıların olduğundan bahsedilmektedir.
Ayrıca Trabzon’umuzda ve Maçka İlçemizde turizm ve ekonomi açısından büyük bir önemi olan Sümela Manastırı, 2015 yılından bu yana restorasyon gerekçesiyle ziyarete kapatılmıştır. Döneminin imkân ve olanaklarıyla 20 yıla yakın bir sürede inşa edilen Sümela Manastırı’nın günümüz teknolojisiyle 4 yıla yakın bir sürede restorasyonunun hâlâ tamamlanamaması kabul edilemez bir durum olmakla birlikte gerekçeleri de merak edilen bir konudur.
Biz Trabzonlular olarak, Sümela Manastırı’ndan çıkarılan ve dünya mirası olabilecek değerdeki eserlerin Trabzon’a geri getirilmesini ve Maçka İlçemizde kurulacak bir müze ile sergilenerek insanlığın hizmetine sunulmasını istiyoruz.
Buna göre;
- Devlet kayıtlarına göre bugüne kadar Sümela Manastırı’nda bulunan veya çıkarılan define veya eşyalar nelerdir?
- Sümela Manastırı’ndan çıkarılan ve Türkiye Cumhuriyeti Devleti korumasındaki eşyalar bugün nerededir?
- Sümela Manastırı’ndan alınarak yurt dışına çıkarıldığı iddia edilen eserlerin ülkemize geri getirilmesi ile ilgili bir çalışmanız var mıdır?
- Sümela Manastırı’ndan çıkarılan Türkiye Cumhuriyeti Devleti korumasındaki eşyaların yeniden Trabzon’a getirilmesi ve bir müze kurularak burada sergilenmesi ile ilgili bir çalışmanız olacak mıdır?
- Sümela Manastırı’nda 2016 yılında başlayan ve 3 yılı aşkın süredir devam eden restorasyon çalışmaları sırasında herhangi bir define veya değerli eşya bulunmuş mudur?
- 4 yıla yakın bir süredir ziyarete kapalı durumda olan Sümela Manastırı’ndaki restorasyon çalışmalarının bu kadar uzun sürmesinin sebebi nedir? Sümela Manastırı’nın tamamı ne zaman tekrardan ziyarete açılacaktır?
