İhmal Edilirse Ciddi Sonuçlar Yaşanabilir: Periferik Arter Hastalıkları
İnsan vücudu, belli bir düzen içerisinde çalışmaktadır. Bazı hastalık ve rahatsızlıklar, vücudun genel sağlık durumunu olumsuz etkileyerek ciddi sonuçlara yol açabilmektedir. Bunlardan biri de periferik arter hastalıklarıdır.

Periferik arter hastalıkları, kalbi besleyen damarların haricindeki diğer tüm atardamarlarda meydana gelebilen tıkanma ve daralmalara verilen addır. İç organlar, beyin, bacak ve kolu besleyen atardamarların iç duvarlarında oluşan plaklar, bahsi geçen tıkanma ve daralmaya yol açmaktadır. Damarlardaki tıkanmanın sonucu olarak ise organlara yeteri kadar kan ulaşmamakta ve organlar sağlıklı şekilde beslenemedikleri için ciddi hasarlar meydana gelebilmektedir.
Periferik Arter Hastalıkları İçin Risk Faktörleri Nelerdir?
Periferik arter hastalıkları, kalbi besleyen damarların haricindeki diğer tüm atardamarlarda meydana gelebilirken temel sebebi iç duvarlarda oluşan plakların damar içini daraltması veya tıkamasıdır. Kolesterol ve sigara kullanımı gibi faktörler, plak oluşumunu artırarak periferik arter hastalıklarına zemin hazırlamaktadır. Plak oluşumu, ateroskleroz olarak adlandırılan damar sertliğine yol açar.
Periferik arter hastalıklarına yol açan bir diğer faktör pıhtı oluşumudur. Damar içinde pıhtıdan dolayı yaşanan tıkanma sonucunda beslenme bozuklukları ortaya çıkmakta ve periferik arter hastalıkları meydana gelebilmektedir.
Periferik arter hastalıkları ani şekilde gelişebildiği gibi zaman içerisindeki yaşam tarzının da bir sonucu olabilmektedir. Risk grubunda bulunan kişiler şu şekilde sıralanmaktadır:
· Hareketsiz bir yaşam benimseyenler
· Gün içerisinde uzun süre oturarak çalışmak zorunda olanlar
· Aşırı kilolu olanlar, obezler
· Yüksek kolesterol değerlerine sahip olanlar
· Kronik böbrek yetmezliği hastaları
· Yüksek tansiyon değerlerine sahip olanlar
· Şeker hastaları
· Sigara kullanımı
· Ailesinde damar hastalığı bulunan kişiler
· İleri yaş grubu olarak adlandırılan 65 yaş üstü kişiler
Periferik arter hastalığı vücutta en çok beyin ve bacak damarlarında ortaya çıkmaktadır. Bacaklarda sık rastlanmasının sebepleri:
· Bacağın hareketli olması,
· Dış kuvvetlere karşı zayıf ve korunaksız olması,
· Bacak damarlarının yüksek basınca maruz kalmasıdır.
Periferik Arter Hastalıkları Nasıl Fark Edilir?
Periferik arter hastalıklarının çok sayıda belirtisi bulunmaktadır. Ancak vücudun farklı noktalarında çok sayıda atardamar bulunduğundan belirtilerin değiştiği görülmektedir. Atardamarın beslediği organa bağlı olarak belirtiler hakkında yorum yapılabilmektedir.
Periferik arter tıkanma ve daralmaları daha çok bacaklarda görülmektedir. Belirtiler şu şekildedir:
· Yürürken, merdiven çıkarken, spor yaparken veya ayakta kalındığında bacaklarda ağrı hissi duyulması,
· Bacaklarda solukluk ve morarma,
· Bacakların ortam sıcaklığından bağımsız olarak üşümesi,
· Bacak tüylerinde azalma,
· Tırnakların kalınlaşması,
Bu rahatsızlık erken dönemde teşhis ve tedavi edilmez ise ayak ve bacaklarda yara oluşumu ortaya çıkabilir. Ayrıca istirahat ağrısı yaşanabilir. İlerleyen vakalarda ise bacağın kesilmesi gibi ciddi sonuçlarla karşılaşılabilir.
Periferik Arter Hastalıklarından Korunmak İçin Yapılması Gerekenler
Periferik arter rahatsızlıklarını yaşama riskini azaltmak için dikkat edilmesi gerekenler şu şekildedir:
· Sağlıklı bir yaşamın temelini oluşturmak amacıyla düzenli egzersiz yapılmalıdır. Bunun için belirli sıklıklarla koşulabilir veya yürüyüş yapılabilir.
· Beslenme düzeni yapılmalı, sağlıklı yiyecekler tüketilmelidir. Fazla kilolardan kurtularak fit bir vücuda kavuşmak riski azaltmaktadır.
· Sigara kullanımı sonlandırılmalıdır.
· Şeker, tansiyon ve kolesterol hastalıklarına sahipseniz öncelikle bu hastalıkların kontrol altına alınması gerekmektedir. Bu nedenle doktorun öneri ve uyarıları dikkate alınmalı, reçete ettiği ilaçlar düzenli şekilde tüketilmelidir.
· 65 yaşından büyük yani ileri yaş grubunda bulunan kişilerin kalp ve damar cerrahından belirli aralıklarla muayene olmaları önerilmektedir.
Periferik Arter Hastalıkları Nasıl Tedavi Edilir?
Periferik arter hastalıklarının görüldüğü hastalar için ilk seçenek yaşam tarzı değişikliklerine başvurmaktadır. Sigara kullanımı sonlandırılmalı, diyet yapmalı, sağlıklı bir beslenme düzenine geçmeli ve egzersiz yapmalıdır. Kolesterolün kontrol altına alınabilmesi için ilaç tedavisine başlanmalıdır. Ayrıca şeker düzeyleri ve tansiyon da kontrol altına alınmalıdır. Ek olarak kan sulandırıcı ilaçların kullanımı da zorunlu tutulmaktadır.
Yaşam tarzı değişikliklerinin ardından hasta en az 6 aylık süre boyunca takip edilmektedir. Bu uygulamalar rahatsızlığın şiddetini azaltıyor ise ilaçla takip ve tedaviye devam edilmektedir. İlaç ve yaşam tarzı değişiklikleri ile hastalık tamamen düzelmese de hafiflemesi ve ilerlemesi sağlanabilmektedir.
İlaç tedavisi, egzersiz ve yaşam tarzı değişiklikleri hastalığın ilerlemesini durduramaz ise cerrahi müdahalelere başvurulmaktadır.
· Anjiyografik Endovasküler Yöntem: Kapalı ameliyat olarak da adlandırılan bu yöntem, periferik arter hastalarının büyük bir bölümüne çözüm sunmaktadır. Tetkiklerin ardından hastalığın hangi damarlarda olduğu ve boyutu hakkında bilgi sahibi olunduktan sonra ilaçlı balon veya stent ile tedavi edilmektedir.
· Aterektomi: Bu yöntemde atardamar içerisinde biriken plaklar kesilerek vücut dışına alınmaktadır. Damarları tıkayan plakların büyük bir bölümü dışarı çıkarıldıktan sonra ilaç kaplı özel balonlar uygulanmaktadır. Bu sayede hastanın stent veya ameliyat ihtiyacı ortadan kalkabilmektedir.
· Açık Ameliyat: Bu yöntemde vücudun farklı bölgelerinden alınan toplardamarlar veya yapay damarlar ile sorunlu bölgeye bypass yapılmaktadır. Bu sayede sorunlu bölgeye kan götürülmekte ve organların beslenmesi sağlanmaktadır. Hastaların ortalama 1 hafta boyunca istirahat etmeleri gerekmektedir. Sonraki süreçte ise hasta, hayatına kaldığı yerden devam edebilmektedir.
Kalp ve damar cerrahisi, kalp ve damar sistemiyle ilgili hastalıkların cerrahi yöntemlerle tedavisini kapsayan bir tıbbi uzmanlık alanıdır. Kalp kapakları, koroner arterler, büyük damarlar, aort ve diğer kalp ve damar hastalıklarının tedavisinde kullanılan bir dizi cerrahi prosedürü içermektedir.
Kalp ve damar cerrahisi uzmanı olarak yüzlerce başarılı operasyon gerçekleştiren Doç. Dr. Macit Bitargil, modern teknolojileri ve cerrahi yöntemleri kullanarak hastalarına en iyi tedaviyi sunmayı hedeflemektedir. İstanbul’da özel kliniğinde hastalarını kabul eden Macit Bitargil, hastalık ve rahatsızlıklarınıza yönelik özelleştirilen tedavi seçenekleri sunarak en iyi sonuçları almayı amaç edinmektedir.
Periferik arter hastalıkları İstanbul veya varis tedavisi İstanbul gibi konularda bilgi almak, muayene olmak ve rahatsızlıklarınız için tedavi planı oluşturmak istiyorsanız randevu alabilirsiniz.