Türkiye’de araç sahiplerinin uzun zamandır beklediği hurda teşviki ve Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) muafiyeti ile ilgili gelişmeler, 2025 yılı itibarıyla yeniden gündemdeki yerini aldı. Özellikle 25 yaş ve üzeri araç sahiplerini ilgilendiren bu düzenleme, hem ekonomiye hem de çevreye katkı sağlamayı hedefliyor. Peki, hurda teşviki ve ÖTV muafiyeti teklifi Meclis’ten geçti mi? Hangi araçlar bu kapsama dahil olacak? İşte detaylar.
Hurda Teşviki Nedir ve Kimleri Kapsayacak?
Milliyetçi Hareket Partisi (MHP) tarafından hazırlanan ve Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne (TBMM) sunulan yasa teklifi, 2000 model altındaki araçları kapsıyor. Teklif, 25 yaş ve üzerindeki araçların trafikten çekilmesini teşvik ederek, vatandaşlara yeni bir sıfır araç alımı sırasında ÖTV muafiyeti tanınmasını öngörüyor. Özellikle yerli üretim araçlara yönlendirme yapılması beklenen bu uygulamayla, Türkiye’nin ithalat oranlarının düşürülmesi ve çevre kirliliğinin önlenmesi amaçlanıyor.
TÜİK verilerine göre Türkiye’de trafiğe kayıtlı araç sayısının 2024 yılı itibarıyla 30 milyonu aştığı, bu araçların %25’inin ise 21 yaş ve üzerinde olduğu açıklandı. Yaşı büyük araçların yakıt tüketimi ve bakım masrafları hem araç sahiplerine yük getiriyor hem de çevreye zarar veriyor. Bu bağlamda, hurda teşvikiyle eski araçların geri dönüşüme kazandırılması, daha güvenli ve çevreci bir ulaşım hedefleniyor.
Ticari Araç Sahiplerine Özel Vergi Muafiyeti
Meclise sunulan bir diğer teklifte ise şoför esnafına yönelik ÖTV ve KDV muafiyeti dikkat çekiyor. Bu düzenlemeye göre, geçimini yalnızca ticari araçlarla sağlayan ve bu araçları 10 yıl boyunca ticari faaliyetlerde kullanacak olan esnaf, yeni araç alımlarında vergi yükünden kurtulacak. Teklif, 6,5 milyon ticari aracın daha modern ve güvenli bir hale getirilmesini amaçlıyor.
Ancak, teklifin mevcut haliyle yasalaşması durumunda devletin ciddi bir ÖTV gelir kaybına uğrayabileceği de vurgulanıyor. Uzmanlara göre, bu kaybın telafisi için başka yöntemler devreye alınabilir. Örneğin, 2019 yılında uygulanan ve belli bir fiyata kadar olan araçlarda sabit ÖTV indirimi yapılması ya da “yeşil fon” gibi çevre odaklı teşvik sistemlerinin getirilmesi gündemde.
Ağır Hasarlı Araçlara Katı Düzenleme Yolda
Bir diğer önemli düzenleme de ağır hasarlı araçlarla ilgili. Trafik kazası veya doğal afetler sonucu kullanılamaz hale gelen araçların onarılıp yeniden trafiğe çıkarılmasının yasaklanması için bir teklif hazırlandı. Bu araçların sadece yedek parça veya hurda olarak satılmasına izin verilmesi öneriliyor. Bunun yanı sıra, bu kurala uymayan özel ve tüzel kişilere 500 bin TL’ye kadar ceza uygulanması ve sigorta şirketlerinin faaliyetlerinin geçici olarak durdurulması öngörülüyor.
Bu teklif, trafik güvenliğini artırmayı ve olası kazalarda can kaybı riskini azaltmayı hedefliyor. Halk arasında “pert” olarak bilinen ağır hasarlı araçların trafiğe dönmesinin yarattığı güvenlik açıkları, sigorta şirketlerinin de sorumluluk almasıyla daha etkin bir şekilde denetlenecek.