Cumhuriyet Halk Partisi Genel Başkan Yardımcısı Suat Özçağdaş, Parti Meclisi Üyeleri Hikmet Yalım Halıcı ve Prof. Dr. Armağan Erdoğan, Kocaeli Milletvekili Harun Özgür Yıldızlı, Hatay Milletvekili Nermin Yıldırım Kara ve Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer bugün TBMM’de düzenlenen basın açıklaması sonrasında “Okullarda Öğle Yemeği Verilmesi” hususunda Cumhuriyet Halk Partisi Milli Eğitim Bakanlığından Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı Suat Özçağdaş’ın ilk imzacısı olduğu ve CHP Grup Başkanvekilleri ile Milletvekillerinin imzaları ile hazırlanan kanun teklifini TBMM Başkanlığına sundular.
TBMM’de düzenlenen basın açıklamasında Özçağdaş şu ifadelere yer verdi;
“Bugün, Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne verdiğimiz, ‘Okullarda Öğle Yemeği Verilmesi’ hakkındaki kanun teklifimiz üzerine konuşmak için buradayız.
Bilindiği üzere çocuklarımızın, okullarda bir öğün ücretsiz sağlıklı yemeğe ve temiz suya olan ihtiyacı gün geçtikçe önemini daha da hissettirmektedir. Çocuklarımız okullara aç gitmekte, gün içinde içmeleri gereken su miktarının çok altında suyu yeri geldiğinde pis okul tuvaletlerinden içmektedir.
Kantinlerde, sağlıklı yiyecekler olmaması bir yana; simit, açma ve poğaça 20 lira, su 10 lira, çay 20 lira, kaşarlı tost ise 50 liradır. Buna göre bir çocuk günde bir kaşarlı tost yese ve iki su içse, ayda 1400 lira para ödemek zorundadır. Bunun yanında, yoksul ailelerin aldığı ‘şartlı eğitim yardımı’ 90 ila 100 lira olmuştur. Kantin fiyatlarına bakarsak, çocuklar bir ayda iki tost alamamaktadır.
Değerli Basın Mensupları,
Ülkemizde eğitime devam eden 19 milyona yakın öğrencinin birçoğu her gün sağlıklı ve dengeli bir öğün yemeğe ulaşamamaktadır.
İstanbul Planlama Ajansı’na göre, Türkiye'de her üç öğrenciden biri okula gitmeden önce hiç kahvaltı yapmamaktadır. Öğrencilerin yüzde 60’ı haftada en az bir gün kahvaltı yapmamakta ve yüzde 19,2’si parasızlık nedeniyle haftada en az bir gün aç kalmaktadır.
Benzer şekilde, PISA’ya göre; 3,6 milyon öğrencimiz açlıkla mücadele etmektedir. Raporda “Öğrencilerin karınları gurulduyorsa, etkili bir şekilde öğrenmeleri pek olası değil.” denmiştir.
Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Mahinur Özdemir Göktaş, 9 Ağustos’ta yaptığı açıklamada “5,4 milyon çocuk için toplamda yaklaşık 3,8 milyar lira ödeme yapacağız.” demiştir. Bu da, ülkemizde her 4 çocuktan birinin ciddi yoksulluk yaşadığını göstermektedir.
Çocuklarımız yoksullukla mücadele ederken Milli Eğitim Bakanı Yusuf Tekin, kendinden önceki Bakanın okul öncesinde uygulamaya koyduğu, seçim beyannamelerinde “okul öncesinde verdiğimiz öğle yemeğini devlet okullarında yaygınlaştıracağız” dedikleri ücretsiz yemek uygulamasını kaldırmıştır.
Çocuklarımıza bir öğün ücretsiz yemek ve temiz su sağlamayan Bakan 19 Eylül’de, “Bütün öğrencilere yemek vereceğimizi varsayalım; çocukların yemeklerini verecek personel var mı? Hepsini geçtik okullarında yemek yiyebilecekleri bir alan var mı? Bir diğer husus, çocuklar bizim dağıttığımız yemekleri yiyorlar mı? Yani özel okuldaki çocuklar bile, özel okul sahipleriyle konuşuyorum, yemekhanede çıkan yemekleri yemiyorlar, kantinden alışveriş yapıyorlar diyorlar. Çocuklarımızın yeme alışkanlıkları buna uygun değil.” demiştir.
Bakanlık, hazırladığı Velivizyon Ailem dizisinde çocukların iyi beslenmesi için velilere öğüt vermektedir ama sorumluluğunu yerine getirmemektedir. Dizide; çocukların bir bardak portakal suyu içememesinin ve bir haşlanmış yumurta yiyememelerinin sebebi ilgisiz anne olarak gösterilmiştir. Her sorunda başkasını suçlayan Bakan, bu konuda da çocukları ve velileri suçlamaktadır. Beslenme, sağlık ve eğitim hakkı; çocukların temel haklarındandır. Devlet, temel haklarına ulaşmada zorluk yaşayan çocukların ihtiyaçlarını karşılamakla yükümlüdür.
Sayın Basın Mensupları,
Eğitim maliyetleri sadece bir önceki yıla göre ortalama yüzde 88,8 artmıştır. Ama asgari ücrete zam yapılmamıştır! Okul zili, çocukların midesinde çalmaktadır. Çocuklara bir öğün yemeği çok görenler; deprem bölgesinde özel okullara öğrenci başına 24 bin 600 ila 28 bin 800 lira destek vermektedir.
Milli Eğitim Bakanlığı bünyesinde 75 bin 467 okul bulunmaktadır. Okul öncesi dahil, pansiyonlu-yatılı ve taşıma kapsamındaki öğrenciler hariç, örgün eğitim kapsamında; 14 milyon 574 bin 521 öğrenci bulunmaktadır. 2024 bütçesinde yatılı ve pansiyonlu okulların bir öğün yemek gideri için ayrılan bütçe 52 liraydı. 2025 için bu bütçenin 72,68 lira olacağı öngörülmektedir.
Buna göre; kanun teklifimiz kabul edilirse yemek hizmetinden faydalanmayan öğrencilerin ek yıllık yemek gideri 190 milyar 669 milyon 713 bin 530 lira olacaktır. Bu tutar GSYH’nın 0,30’una, merkezi bütçenin 1,29’una, MEB bütçesinin ise 9,85’ine denk gelmektedir.
2025 yılı bütçesinde;
Reel sektöre destek olarak verilen işveren prim ödemesi 223 milyar lira,
Avrasya Tüneli, köprü-otoyol ve şehir hastanelerine 202 milyar lira,
Özel mesleki eğitime 30 milyar lira,
Saraya 16,9 milyar lira,
Türkiye Maarif Vakfı’na 6,7 milyar lira;
kaynak ayrılmıştır.
Bir aylık faiz gideri yaklaşık 162 milyar lirayken,
Bir yıllık faiz ödemesi 1 trilyon 950 milyar lirayken;
çocuklarımıza öğle yemeği için kaynak bulunamaması, yalnızca bulunmak istememesiyle açıklanabilir.
5’li çeteye 418 milyar dolar,
Yandaş müteahhite 660 milyar lira vergi indirimi,
KKM kaynaklı zarar 833 milyar lirayken;
patronlara, itibara ve cemaatlere harcama yapılırken, çocuklarımızın öğle yemeği için kaynak oluşturulmamaktadır. Para orada! Para 5’li çetede, para cemaatlere aktarılan kaynakta, para sarayın itibarında, para yandaşlara yapılan vergi indiriminde, kamu özel işbirliklerindedir!
Bir öğün ücretsiz yemek, çocuklarımızın temel hakkıdır! Milletin kaynağı, milletin kendine, çocuklarına aktarılmalıdır!”