Uzlaştırmacılar fail ile mağdur arasında empati kurulmasını sağlıyor

Bahçeşehir Üniversitesi’nde (BAU) ‘Ceza Yargılamasında Bir Uyuşmazlık Çözüm Yönetimi Uzlaştırma ve Uygulamaları Sempozyumu' düzenlendi. Adalet Bakanlığı Ceza İşleri Genel Müdürlüğü’yle ile ortaklaşa gerçekleştirilen sempozyuma birçok öğretim üyesi, avukat, hakim ve uzlaştırmacılar katıldı. Yarın da devam edecek sempozyumda, uzlaştırmacının uzlaşmayı nasıl sağlayacağı örnek olaylar üzerinden canlandırılacak.

Düzenlenen sempozyum hakkında bilgi veren BAU Hukuk Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Ayşe Nuhoğlu, “Amacımız Türkiye’nin muhtelif illerindeki uzlaştırma savcılarını ve uzlaştırmacıları buraya toplayıp uygulama birlik sağlamak, uygulamanın aksayan yönlerini tespit etmek. Bugün daha çok teorik bilgiler bağlamında tartışmalar yapıldı. Yarın da uzlaştırmacının uzlaşmayı nasıl sağlayacağını örnek olaylar üzerinden canlandıracağız” dedi.

ÇOK FAZLA UYGULANIYOR

Uzlaştırmanın ülkemizde kanunlara ilk kez 2005 yılında girdiğini dile getiren Prof. Dr. Nuhoğlu, konuşmasına şöyle devam etti:

“2016 yılında, uzlaştırma kapsamına giren suçlar genişletilerek daha fazla alanda uygulanması sağlandı. Bugün uygulama sayısı çok fazla sayıda arttı. İnsanlar suç işlediğinde cezalandırılıyor ve bu şekilde adaleti sağlıyoruz. Uzlaştırmada ise suç işleyen kişi mağdurla barıştırılıyor. Buna da onarıcı adalet deniyor. Burada mağdurun onayı alınarak faille mağdurun anlaşması sağlanıyor. Yabancı ülkelerde buna ‘win-win’ (kazan-kazan) diyorlar çünkü fail de mağdur da kazanıyor” diye konuştu.

HER SUÇTA UZLAŞTIRMAYA GİDİLMİYOR

Uzlaştırmanın aynı zamanda yargının iş yükünü de azalttığını ifade eden Prof. Dr. Nuhoğlu, “Birçok olay mahkemeye intikal etmiyor, mahkemelerin iş yükü azalıyor. Böylelikle mahkemeler de ağır suçlara daha fazla zaman ayırabiliyorlar.  Ama her suçta uzlaştırmaya gidilemiyor. Kasten yaralamanın çok basit hali, taksirle yaralama suçlarının tamamı ve hakaret suçları uzlaştırmaya tabii” dedi.

ÖNEMLİ OLAN TARAFLARIN KABUL ETMESİ

Uzlaştırmadaki amacın taraflar arasında empati kurulmasını sağlamak olduğunu kaydeden Prof. Dr. Nuhoğlu, “Neden insanları cezalandırıyoruz? Suç işlemesini önlemek için. Cezaevine koyarak onu ıslah ediyoruz. Cezaevinden çıktığında tekrar suç işlemiyor. Uzlaştırmada amaçlardan biri de faille mağdurun empati yapmasını sağlamak. Fail mağduru anlayacak ve ‘Ben bu suçu bir daha işlememeliyim, bunu yapmamalıyım’ diyecek.Uzlaştırmada çok güzel edimler de söz konusu olabiliyor. Mağdur faile ‘Sizinle uzlaşabilirim LÖSEV’e şu kadar bağışta bulunun’ diyebiliyor. Uzlaştırma bu şekilde kamu yararı güdecek şekilde de olabiliyor” diye konuştu.

Uzlaşmada önemli olanın tarafların uzlaşmayı kabul etmesi olduğunu da vurgulayan Prof. Dr. Nuhoğlu taraflar kabul etmez ise uzlaşmanın olamayacağının ve normal bir şekilde ceza davasının açıldığının altını çizdi.

UZLAŞTIRMACI OLMAK İÇİN EĞİTİM ŞART

Uzlaştırıcılar hakkında da bilgi veren Prof. Dr. Nuhoğlu, konuşmasını şöyle bitirdi:

“Hukuk mezunları ve hukuk eğitimi almış diğer fakülte mezunları uzlaştırmacı olabiliyor. Burada adalet sağlandığı için kişinin hukuk bilgisinin ve adalet duygusunun olması gerekiyor. Ama bunun yanında iletişim becerilerinin de olması lazım, salt hukuk yetmiyor. Adalet Bakanlığı uzlaştırmacı olmak için zorunlu bir eğitimi ön görüyor, sonunda da bir sınav yapıyor. Bu konuda Barolar Birliği ile bazı üniversiteler yetkilendirilmiş durumda. Biz de Bahçeşehir Üniversitesi olarak bu konuda geçenyıl eğitim verdik. Bu konuda talep en çok hukuk fakültesi ve iktisadi idari bilimler fakültesi mezunlarından geliyor. Şu anda da Türkiye’de 26 bin uzlaştırmacı var.”

DHA