Reza Zarrab duruşmasının dördüncü gününde yaşananlar

Reza Zarrab'ın devam eden duruşmasının dördüncü gününde neler yaşandı? Sebla Küçük tarafından yapılan çeviriyi aynen sizlere sunuyoruz:

 1. bölüm:

1- Reza zarrab bugün dördüncü kez tanık kürsüsüne çıkıyor. bu hafta salı veya çarşamba gününe kadar ifade vermeye devam edeceği tahmin ediliyor.

2- Yargıç berman, salondaki avukatlardan ve izleyicilerden yerlerini almalarını istiyor. duruşma başlamak üzere. zarrab henüz salonda değil.

3- Jüri üyeleri bekleniyor.

4- Bekleyiş sürüyor. zarrab hala gelmedi, herhangi bir açıklama da yapılmadı.

5- Cuma günü bir jüri üyesi uyukluyordu, bu gün de bir jüri üyesi duruşmaya geç kaldı.

6- Mia adlı jüri üyesi bekleniyor. uyuyakaldığı tahmin ediliyor.

7- Reza zarrab tanık kürsüsünde yerini aldı.

8- Zarrab koyu renk bir ceket ve beyaz gömlek giyiyor. bugün savcı doğrudan sorgusuna devam edecek.

9- Daha önce de sözü geçen, zarrab ile aslan arasındaki konuşmadan bahsediliyor. konu yine gıda ticareti mekanizması. bazı rakamların gıda ticareti için çok yüksek ve inandırıcılıktan uzak olduğundan söz ediyorlar.

10- Aslan'dan zarrab'a mesaj: "bu toplamlar, gerçek gıda ihracatı için uygun olmayabilir." soru: aslan sizce burada ne demek istiyor?

zarrab: demek istediği şu: iran'dan havaleyle gönderilen tutar... meblağ çok büyük olduğundan, gıda ticareti için gerçek bir meblağa karşılık gelmiyor.

11- zarrab, aslan'a yanıt olarak, isterse işlemleri 5 milyon dolarlık parçalar halinde yapabileceğini söylüyor. aslan: öyle daha iyi olur.

12- zarrab'a göre, iran'a giden gemilerin tonajı çok düşüktü. büyük tonajlı gemiler de dikkat çekebilirdi.

13- soru: dikkat çekse ne olur ki? zarrab: çünkü aslında gıda ürünü sevkıyatı gerçekleşmiyordu.

14- soru: gemilere gıda yüklemeden muayene belgelerini nasıl alıyordunuz? zarrab: o dönemde muayene belgelerini zaten alamıyorduk.

15- soru: neden alamıyordunuz? zarrab: çünkü fiili olarak gıda veya ürün gönderilmiyordu. ortada bir ürün yoktu.

16- zarrab ve aslan bu konuya ilişkin birbirlerine birçok mesaj göndermiş.

17- evet, nazar değdi sanırım. jüri üyesinin adı mia değil, durumu mıa, yani "kayıp." uyaranlara teşekkürler.

18- zarrab ifadesinde, bunghi adlı bir nakliye şirketinden bahsediyor.

19- bu şirketle ilgili sorular soruluyor: soru: şirket sizin rakibiniz miydi? zarrab: hem evet, hem hayır.

20- soru: ne demek istiyorsunuz? zarrab: onlarla rakip değildik, çünkü onlar gerçekten gıda sevkıyatı yapıyordu ama biz yapmıyorduk.

21- zarrab: "rakiptik diyorum çünkü onlar da işlerinde halkbank'tan gelen iran paralarını kullanıyordu. yani benim halkbank'tan alıp kullanabileceğim para tutarının azalmasına neden oluyorlardı."

22- zarrab: halkbank'ta ne kadar çok iran parası olursa, benim için o kadar iyiydi.

23- ancak belge istendiği zaman işler karışıyor. "süleyman bey de bu belgelerin neden istendiğini anlamıyor." aslan meseleyi hemen çözeceğini söylüyor.

24- zarrab iki evrakta hata yaptığını anlatıyor. birincisinde, rakamı fazla yazmış. zarrab: ikinci hatayı buğday sevkıyatında yaptık. menşe belgesine "dubai" yazdık. soru: nasıl bir hata bu yani? zarrab: dubai'da buğday yetiştirilmiyor.

25- başka bir telefon tapesi delil dosyasına giriyor.

26- zarrab, altın ve gıda ticareti için halkbank'a ödediği komisyonları anlatıyor. "ödediğim en yüksek komisyon oranı yüzde 1."

27- zarrab'ın ifadesine göre, evraklarda altın işlemleriyle gıda işlemleri birbirine karıştırılmış.

28- zarrab, alt kademedeki banka çalışanları, dubai'den iran'a giden sahte buğday sevkıyatlarını fark edince, hakan atilla ile konuştuğunu anlatıyor. zarrab, "dubai'de buğday yetiştirilmiyor" diyor. ifadesi, atilla'nın "geri plandaki iş bitirici" olduğu iddiasını destekliyor.

29- zarrab, aslan'ın "sen hakan bey'i dinle, bir şey olursa o zaman konuşuruz." dediğini anlatıyor.

30- zarrab, "volgum" adlı gıda şirketinden bahsediyor.

31- zarrab, atilla'nın volgum'u anlamadığını söylüyor. "hakan atilla, volgum'un altın ticaretinde kullanıldığını sanıyordu çünkü şirket başlangıçta bu amaçla kurulmuştu... ancak daha sonra gıdaya dönmüştü."

32- soru: atilla'ya yanıt olarak ne dediniz? zarrab: "hakan bey, biz onu değiştirdik" dedim.

33- zarrab'ın dört gündür süren ifadesinde ilk kez bu kadar uzun süre atilla'dan bahsediliyor. zarrab, atilla'nın da bu işin ne kadar içinde olduğunu anlatmaya çalışıyor. önceki günlerde atilla her adı geçtiğinde sessizce kafasını sallıyordu.

34- zarrab belgelerdeki karışıklıkla ilgili konuşuyor: küçük gemiler, inandırıcı evraklar. şimdilik yeni bir mevzu yok, sadece ilave deliller dosyaya ekleniyor.

35- zarrab ile atilla arasında doğrudan bir görüşme. atilla, gıda sevkıyatı kayıtlarının inandırıcılığı konusunda endişeli; zarrab ise yüklenen miktarların gemilerin hacmine eşit olduğunu söylüyor. zarrab, "atilla, evrakların daha dikkatli hazırlanması gerektiğini söylüyor" diyor.

36- yeni bir delil: zarrab, belgeyi doğrulayarak "bu bir gümrük beyanı, efendim" diyor.

37- dubai'de verilen gümrük çıkış belgesi.

38- zarrab'ın ifadesine göre atilla, sevkıyatların inandırıcı görünmesi için zarrab'ı uyardı; "14 ton kapasiteli gemiye '25 ton yükledim' deme" dedi.

39- savcı: bu evrakta doldurulan alanlara bakalım. "nihai varış yeri": iran/zarrab: ben veya benim şirketlerim iran'a hiç gıda göndermedi.

40- zarrab, ifadesi boyunca bu gıda sevkıyatı işlemlerinin sahte olduğu sürekli tekrarlıyor. sorguda başka bir konuya geçiliyor.

41- savcı zarrab'dan, bir telefon kaydını (türkçe) doğrulamasını istiyor. zarrab: evet, konuşma bu şekilde oldu efendim. zarrab, burada, abdullah happani ile halkbank'tan gönderilen paralarla ilgili konuştuğunu söylüyor. kayıt dinletilecek ve delil dosyasına eklenecek.

42- zarrab, kayıtta aslan'a vereceği rüşvetlerden bahsedildiğini söylüyor. happani: ne kadar göndereceksin? zarrab: gıda için falan ne kadar göndermişiz, ona bak. toplamda ona göre bir şey hesaplayıp gönderelim.

43- zarrab: burada diyorum ki, süleyman bankada en tepedeki kişi ve bankadan sorumlu olduğu için işle ilgili tüm yetki onda.

44- soru: hem altın hem de gıda sistemini kullandığınız oldu mu hiç? zarrab: elbette.

45- başka bir tape delil dosyasına giriyor. devamı birazdan geliyor. 2 dakika ara veriliyor.

46- zarrab ifade verirken, atilla'nın avukatları, abd hükümetinin, zarrab'ın türkçe telefon görüşmelerinin kayıtlarını savunma makamına vermekte geciktiğini söylüyor. avukatlara göre bu görüşmelerde zarrab, dışarı çıkmak için yalan söylemeye razı görünüyor.

47- savunma avukatları bu durumdan dolayı öfkeli. öyle ki kayıtları inceleyemedikleri için duruşmanın 2 hafta ertelenmesini talep etmişler.

48- söz konusu kayıtlar, zarrab'ın tutuklu olduğu döneme ait. abd'de cezaevlerinde telefon görüşmeleri kaydediliyor. zarrab'ın görüşmelerinden özetler: https://twitter.com/katiezavadski/status/937721470742073344

49- görüşmelerde konuşulanları anlamak epey zor. atilla'nın avukatlarının bunları incelemek için süre istemesi boşuna değil.

50- ihtiyaç molası bitti. oturum devam ediyor.

 2. bölüm:

1- yine bir telefon görüşmesine ait ses kaydı dinletiliyor.

2- bu görüşmeler zarrab'ın tutuklanmasından sonra gerçekleşmiş ancak obama ile ilgili ifadelere baklılırsa görüşmelerin üzerinden epey zaman geçmiş.

3- görünüşe göre, zarrab'ın avukatı, müvekkilinin durumuyla ilgili olarak erdoğan tarafıyla irtibat halindeydi. zira görüşmenin özetinde "danışman, bunun sadece reza meselesi olmadığını, milli mesele olduğunu söylüyor" deniyor.

4- duruşma salonunda dinletilen kayıtta ise, zarrab atilla ile altın ticaretini konuşuyor. ihracat için beklenen bir işlemin tamamlanmasından bahsediyorlar.

5- soru: işlemi kapatmak için neden evrak gerekiyordu? zarrab: halkbank'taki hesabıma gelen tüm işlemlerin tek tek kapatılması gerekiyordu. altın ticaretiyle ilgili olan işlemlerin kapatılması için de altın ticaretine ilişkin evrak gerekliydi.

6- banka keshavarze adlı bir iran bankasından söz ediliyor. (not: dinletilen ses kaydının genel erişime açılacağı tahmin ediliyor.)

7- başka bir gümrük beyanı belgesi, delil dosyasına giriyor.

8- zarrab, belgedeki alanları tek tek açıklıyor.

9- gümrük formunda geçen "sermayeh exchange" adlı bir "paravan şirketten" bahsediyor.

10- yine bir gümrük formu, "birleşik arap emirlikleri" yazıyor. fatura tarihi 08/03/2012

11- başka bir gümrük formu. "varış yeri: iran" yazıyor. belge tarihi: 03/08/2012

12- soru: peki gerçekte altınları hangi ülkeye gönderiyordunuz? zarrab: gerçek ticarete konu olan altının tamamı, birleşik arap emirlikleri'ne ihraç ediliyordu.

13- yine türkçe bir telefon görüşmesi kaydı dinletiliyor. (bu kayıt da erişime açılacak.)

14- son dinletilen kayıt, zarrab ile happani arasındaki bir telefon görüşmesinden. kaydın ingilizce dökümü delil dosyasına eklenecek.

15- zarrab'a göre görüşmede atilla'nın evrakla ilgili bir sorunu çözdüğünden bahsediliyor. zarrab "bir sorun vardı ama halledildi" diyor.

zarrab altınların nihai varış yerinin iran mı, dubai mi olacağı henüz belli olmadığı için, evrakta varış yerinin belirtilmesi gerektiğini söylüyor.

16- zarrab: ben "gümrük beyannamesinde dubai üzerinden transit görünmesi lazım" diyordum.

17- soru: bankada bu konuyla ilgili kimlerle konuştun? zarrab: daha önce süleyman aslan'la konuşmuştum... ayrıca hakan atilla ile de konuşmuştum.

18- görüşme kaydında zarrab, "kardeşim, başka yolu yok. mevzuat öyle diyor" diye konuşuyor. zarrab, ifadesinde "abdullah'a bu kararı kendim vermediğimi anlatmaya çalışıyorum" diyor.

19- soru: bahsettiğin mevzuat nedir? zarrab: ambargonun getirdiği düzenlemelerden bahsediyorum. soru: hangi ambargo. 

zarrab: abd'nin ambargosu ve yaptırımları.

20- savcı, öğle yemeği arası verilmesini istiyor. yargıç berman, 10 dakika daha devam edilmesini istiyor.

21- zarrab, türkiye'de mali şube tarafından tutuklandığı dönemi anlatıyor.

22- soru: türkiye'de hiç hapse atıldın mı? zarrab: evet, tutuklanarak cezaevine gönderildim... evet, serbest bırakıldım.

23- zarrab: avukatlarım geldi, konuştuk ve serbest bırakıldım. soru: (serbest kalmak için) herhangi bir ödeme yaptın mı? zarrab: evet.

soru: bu ödemeler rüşvet niteliğinde miydi? zarrab: kısmen.

24- zarrab, serbest bırakıldıktan sonra halkbank'a gittiğini anlatıyor. soru: halkbank'ta kiminle görüştünüz? zarrab: halkbank genel müdürü ile. süleyman aslan'la değil, görevi ondan devralan kişiyle.

25- zarrab, serbest kaldıktan sonra işleri yeniden başlatmak için halkbank'ın yeni genel müdürü ali fuat taşkesenlioğlu ile irtibat kurduğunu söylüyor.

26- duruşmaya öğle arası verildi.

 3. bölüm:

1. öğle arası sona erdi. oturuma devam ediliyor.

2. bugünkü oturum devam ederken atilla'nın avukatları, berman'a, müvekkillerini temize çıkaracak bazı delillerin abd'li savcılar tarafından gerekli süre içinde kendilerine ulaştırılmadığını söylemişti (1/3)

3- avukatların dediğine göre zarrab, eylül 2016'da cezaevindeyken yaptığı bir telefon görüşmesinde, "daha az ceza almak için yalan söylemek zorunda olduğunu" söylemiş. atilla'nın avukatları, bu durumun, "zarrab'ın yalan ifade vermeye razı olduğunu" gösterdiğini iddia ediyor.

4- özetle, atilla'nın avukatları zarrab'ı sorguya çekerken bu konuyu gündeme getirecek.

5- zarrab, 28 şubat 2014'te serbest bırakılmıştı. ali fuat ile görüşmesi, bundan birkaç ay sonra gerçekleşti.

6- zarrab, "serbest bırakıldıktan sonraki dönemde, gıda ticaretini yapan bir şirketin sahibi olarak görünmem uygunsuz olacaktı" diyor.

7- zarrab serbest bırakıldıktan sonra, insanlar artık onun gıda ticareti yaptığına inanmayacaktı.

8- zarrab: 17 aralık'tan sonra hiçbir halkbank çalışanına rüşvet vermedim.

9- soru: ali fuat'a hiç rüşvet verdiniz mi? zarrab: ali fuat'a hiç rüşvet teklif etmedim, o da öyle bir şey istemedi.

10- zarrab: işimi eski usulde sürdürdüm... altın ve gıdayla.

11- yeni deliller dosyaya ekleniyor.

12- zarrab, sermayeh exchange adlı iran bankasıyla ilişkili işlemlerden bahsediyor.

13- yeni bir delil: sermayeh exchange bankasından ali zadeh adlı bir kişiden gelen e-posta.

14- şimdi de bir e-posta delil olarak sunuluyor. konu satırında "swıft" yazıyor. zarrab: bu, banka şubeleri arasında bir tür mesajlaşma.

muhabirin yorumuna göre, iran'a yönelik yaptırımlar açısından bu önemli.

15- "mars" adlı bir değerli metal şirketinden bahsediliyor. şirketin halkbank'ta hesabı bulunuyor.

16- e-postalar art arda delil dosyasına ekleniyor. bunlardan biri 28 ekim 2014 tarihli bir e-posta.

17- e-postada sermayeh bankası'na ait hesap özeti yer alıyor.

18- genellikle davalarda bu deliller, savcı tarafından karardan önceki kapanış konuşmalarında, tanık ve sanık ifadeleriyle birlikte tabloyu netleştirmek amacıyla değerlendiriliyor.

19- zarrab, abd'de tutuklu olduğu sırada "dışarı çıkmak için yalan söylemek zorundayım" dediği telefon görüşmesini "ahad" adlı bir kişiyle yapmış. ahad, reza'nın bir dostu, avukatı veya danışmanı olabilir. (soru: royal denizcilik'in ortaklarından ahad khabaztamımı olabilir mi?)

20- bu kayıtlar euro cinsinden yapılan işlemlere ait. yani teknik kanıtlar sunuluyor. bir süre daha bunları izleyeceğiz gibi görünüyor.

21- hesap çizelgeleri okunuyor, bunların nasıl kullanıldığı anlatılıyor.

22- zarrab, centrica dubai adlı bir şirketten bahsediyor.

23- zarrab, dubai merkezli rostamani exchange şirketinin de adının yer aldığı bazı kayıtları doğruluyor. yargıç berman, bu kayıtlardan en sonuncusunu delil dosyasına ekliyor.

24- savcılar, bir şangay bankası, bir dubai bankası ve new york merkezli standard chartered bankası arasındaki 45 bin dolarlık bir işleme ait belgeyi delil olarak sunuyor. işlemde bir iran bankası da varsa, savcılar için ciddi bir delil olacak.

25- savcılar, bu işlemi dava konusuna bağlamak için abd'li bankaya uzanan döngüyü tamamlamak zorunda. bu işlemde iran parası kullanılmışsa, kapanış konuşmasında bu konu gündeme gelecek. belgeler açıklandığında konu daha iyi anlaşılabilir.

26- oturuma kısa bir ara veriliyor. ardından zarrab, bahsedilen swıft mesajlarının, tüm bu ticaret mekanizmasında nereye oturduğunu anlatacak.

4. bölüm:

1- Zarrab yeniden kürsüde. SWIFT mesajlarının mekanizmada nereye oturduğunu anlatıyor.

2- Zarrab yine şema çiziyor.

3- Zarrab şemasını jüri üyelerine açıklıyor.

4- Savcı, daha önce delil olarak sunulan tapelere ait ses kayıtlarını dinletmek istediğini söylüyor.

5- bir dizi türkçe ses kaydı dosyası, delil dosyasına eklenecek.

6- Salonda Türkçe ses kayıtları dinletiliyor.

7- Yargıç Berman: Bugünlük bu kadar. İyi ilerleme kaydettik.

8- Yarınki duruşma 17:15'te başlayacak, 23:30'da sona erecek.

Ali Jean Çorakçı tarafından derlenmiş olup çeviri Sebla Küçük tarafından yapılmıştır.

Derleme: https://twitter.com/alijeancorakci

Çeviri: https://twitter.com/sebla_kucuk