AKP'li eski Bakan: Türkiye ile Suriye ilişkileri normalleşmeli!

Radyo Sputnik’te yayınlanan İsmet Özçelik’le Ankara Farkı programına Eski Devlet Bakanı Kürşad Tüzmen konuk olarak katıldı. Tüzmen programda, Türkiye’nin çevre ülkeler politikasına ve Suriye ile yaşanan sıkıntının nasıl çözülebileceğine ilişkin değerlendirmelerde bulundu.
Suriye ile yaşanan sorunların hızlı bir şekilde çözüme kavuşabileceğinin altını çizen Tüzmen, “Suriye ile sorunlar çözülebilir. Türkiye bu konuda hızlı hareket etmeli. Bunun için gerekli adımlar atılmalı. Bu büyük bir iştir, doğru olan iştir, çalışır ve yapılır. Böyle gitmemesi lazım. Şimdi bakıyorsunuz aynı Irak’taki yapı ortaya çıkmaya başladı. Kuzey’de bir terörist organizasyonun petrol ticareti ile zenginleştirildiği ve silahların da yurt dışından bunların eline verilerek kuvvetlendirildiği suni bir ortam var. Bu sunilik bir şekilde giderilir. Burada çok dikkatli hareket etmek lazım. Desteklediğiniz insanlar kimdir, siz ne yapıyorsunuz ve nasıl bir çözüm bulmaya çalışıyorsunuz, mesele bu. Eminim Suriye de çözüm için bir arayış içerisindedir” şeklinde konuştu.
‘Batı’nın yaptırımları Türkiye’ye yaptırıma dönüştü’
Batı’nın Rusya’ya, İran’a, Suriye’ye uyguladığı yaptırımların Türkiye’yi de yakından etkilediğini vurgulayan Tüzmen, bu yaptırımların aşılabilmesi için deneyimli bir kadroya ihtiyaç olduğunu belirtti. Tüzmen, şunları söyledi:
“Etrafınızdaki ülkelere yaptırım uygulanıyorsa aslında bunun açık adı, size yaptırım uygulanıyordur. Yaptırımları aşmanın yolları vardır, yapılabilir. Akıllı oynandığı zaman bu barter-takas dediğimiz sistemler bu ülkelerle çok güzel bir şekilde yapılır. Dünyaya da bunu açık açık gösterebilirsiniz. Biz Irak’a yaptırım uygulandığı dönemde yaptığımız petrol karşılığı gıda anlaşmasını çok rahat bir şekilde yaptık. Sınır ticareti kapsamında. Herkes takdir etti. Sonra bütün ülkeler bizi taklit etmeye çalıştı, beceremediler. Bunu yapmak için deneyimli, cesur kadroya ihtiyaç var. Tabi kimse bu akan sudan bir kaşık da ben alayım demeyecek.”

‘Putin çok tecrübeli bir lider’
Rusya-Ukrayna krizi ile ilgili değerlendirmelerde bulunan Tüzmen, “Bir tarafta ‘proje liderler’ liderliklerini kanıtlamaya çalışıyor, öbür tarafta yükselen petrol-doğalgaz fiyatları nedeniyle para birimleri eskisinden çok daha değerli hale gelen ekonomiler var” dedi. Tüzmen, “Şu anda bence Rusya’nın başında çok değerli, donanımlı bir lider var. Çok tecrübeli, ne yaptığını biliyor. Büyük devletler daha önceden yapılacak hareketleri belli olan devletlerdir. Ben baktığım zaman Putin’in ne zaman ne yapacağını çok iyi hesap ediyorum. Bakıyorum, bir şey söyledi, onu mutlaka bu şekilde yapacak veya yapması gerekeni ne zaman yapacağını iyi tespit ediyorum. Söylediğini yapıyor, yapacağını söylüyor” diye konuştu.
‘Komşularımızla birlikte kalkınma politikası izlemeliyiz’
Komşu ülkelerle birlikte kalkınma politikasının izlenmesi gerektiğini vurgulayan Tüzmen, kendi döneminde Türkiye’nin ihracatının 7 yılda 4 kat arttığını ifade etti. Tüzmen, geçmişteki ivmenin yakalanamamasının nedenini şöyle açıkladı:
“Biz geçmişte ‘Komşu ve çevre ülkelerle ticaretin geliştirilmesi’ politikasını uygulamaya koyduk. Bunun için en önemli şey güvendi. Ne söz verdiysek yaptık. Aramızda güven ortamı oluştu. Güven oldu mu arkası geliyor. Sorunlu hiçbir ülke kalmadı. Hepsi ile ilişkilerimiz düzeldi. Ticaret arkasından siyasi dostlukları getirdi. Şimdi yeniden komşu ve çevre ülkeleri tekrar keşfetmeye başladık. 2009’dan sonraki seneler kayıp. O senelerde biz komşularımızla güven sorunları yaşamayıp aynı şekilde komşu ticaretine devam edebilsek bugünkü rakamların çok üstüne çıkardık. İçeride yaşanan sıkıntılarımız da var. Kendi içimizde iç politikaya çok fazla ağırlık verildi, ben onu da vakit kaybı olarak gördüm. 500 milyar dolar Türkiye’ye çok yakışacak bir rakamdı. Atatürk’ün Türkiye’sinin 100. yılı kutlanırken bu 500 milyar dolar çok güzel olacaktı.”