"4,3 MİLYON AİLE SOSYAL YARDIMLARA MAHKÛM VE MUHTAÇ HALE DÜŞTÜ"

CHP İstanbul Milletvekili Sibel Özdemir, “Sosyal yardımlarda yaşanan hatalı ödemeler, başvurularda ve başvuru sonrasında yaşanan birçok sorun kurumsal karmaşadan kaynaklanıyor. Sürekli güncellenen sağlık raporları, kesilen yardımlar, tanıdık aracılığıyla yardımlara ulaşma, yardımlardan haberdar olamama gibi sorunlar artarak devam ediyor. Ama en ciddi olanı, bu yardımlara mahkûm ve muhtaç aile sayısının hızla artmasıdır. Resmi açıklamalara göre bugün 4,3 milyon hane yani 17,2 milyon vatandaşımız yardıma muhtaç duruma düşmüştür. Yardım miktarları ve yardım çeşitleri ise ağırlaşan ekonomik koşullarda zaten çok yetersiz kaldı” dedi.

Sibel Özdemir, ödeme güçlüğü yaşayan vatandaşlar için kısmi vergi terkinlerini, öğrenim kredisi alanların borçlarını, aldıkları miktar kadar ödemeleri ile ilgili düzenlemeler de içeren torba kanun teklifinin görüşüldüğü TBMM Genel Kurulu’nda yaptığı konuşmada, sosyal yardımlarda yaşanan kurumsal karmaşaya, yardıma ihtiyaç duyan yoksul sayısının artmasına, artan hayat pahalılığı karşısında sosyal yardımların miktarlarının ve çeşitlerinin yetersiz kaldığına sorunlara dikkat çekti. Özdemir, şunları söyledi:

“ÖDEME GÜÇLÜKLERİNİ GİDERECEK CİDDİ ÖNLEMLER OLMALIYDI”

“Torba kanun teklifi de önceki tekliflerde de olduğu gibi var olan temel ekonomik ve yapısal sorunlara çözüm üretmekten çok uzaktır. Ekonomik ve sosyal sorunların temelden çözümüne yönelik herhangi bir vizyon ve öneri sunulmamaktadır. Teklif içinde, ödeme güçlüğü yaşayan vatandaşlarımız için kısmi bir vergi terkini, bir vergiden vazgeçme var ve elbette bunlara olumlu bakıyoruz.

“YANLIŞ EKONOMİK POLİTİKALAR SONUCU ORTAYA ÇIKAN YOKSULLUK, BORÇLULUK, EKONOMİK DENGESİZLİKLER ÖTELENİYOR”

Esnaf, üretici, emekli, genç, çiftçi, engelliler; bunlarla ilgili gerçekten vatandaşlarımızın bizden beklediği, vergi affından ziyade onların ödeme güçlüklerini giderecek ciddi düzenlemeler ya da önlemler olmalıydı ancak bu kanun teklifinde bunlar yok. Yüksek genç işsizliği, enflasyon, yüksek cari açık, kur riski, artan faiz harcamaları, para birimimizdeki değer kaybı, artan bir vergi yükü, çiftçi borçları, girdi maliyetlerindeki artış ve en önemlisi, hepimizin, bütün vatandaşlarımızın gerçekten çok büyük mağduriyet yaşadığı fiyat dalgalanmalarının nasıl giderileceğine dair herhangi bir öngörü ve çözüm bu kanun teklifinde yer almamaktadır. Peki ne içeriyor bu kanun teklifi? Siyasi iktidarın uygulamaya koyduğu yanlış ekonomik politikalar sonucu ortaya çıkan yoksullaşmayı, borçluluğu ve ekonomik dengesizlikleri bir ölçüde ötelemeyi içermektedir. Yoksullaşmayı önleyecek ve vatandaşlarımızın gerçekten sorunlarını çözecek tedbirler biz göremiyoruz bu kanun teklifinde.

“BAKAN BAŞTA OLMAK ÜZERE, TÜM SORUMLULARIN HESAP VERMESİ GEREKMEZ Mİ?”

Fazla ve yersiz ödenen ve geri alınması gereken evde bakım yardımı ödemeleri ile bunlardan doğan faizlerden terkin yani vazgeçilmeyle ilgili bir madde düzenleniyor. Gerekçe olarak da yapılan bu yersiz ödemelerin kişilerin kusurundan değil, mevzuatta ve sağlık kurulu raporlarında yer alan engel oranlarının değişmesi ve önceden öngörülemeyen ve süreklilik arz etmeyen gelir elde edilmesinden kaynaklandığı yani gelir durumları ve sağlık durumlarındaki değişmeyle ilgili... Tabii ki, yardım alan kişilerin sosyoekonomik durumu nedeniyle hakkaniyete uygun olmadığı söyleniyor gerekçede. Hakkaniyet bir kenara, zaten bu vatandaşlarımız bunları ödeyecek güçte değiller. Kamuyu zarara uğratan işlemlerin sorumluları kim? Kamu zararı doğuran işlemler Sayıştay raporlarıyla da tespit edilmişken, bu tespitler varken ilgililer - hakkında neden bir yasal süreç başlatılmadı? Bakan başta olmak üzere, tüm sorumluların hesap vermesi gerekmez mi? Biz Meclis olarak bu denetim görevimizi yerine getirmek durumundayız. Bütçe görüşmelerinde de en çok öne sürdüğünüz "Hesap verebilir bir bütçe yapıyoruz." Peki, bu tablo ortadayken sizin "Hesap verebilir bütçe yapıyoruz." demenizin ne inandırıcılığı ne de gerçekliği var.

“YARDIM MİKTARLARI VE ÇEŞİTLERİ AĞIRLAŞAN EKONOMİK KOŞULLARDA ÇOK YETERSİZ”

Dezavantajlı, engelli, özel gereksinimli, yoksul ailelere yönelik sosyal yardım desteklerinin kapsamı yeterli miktarda olmalı ve sürekli olmalıdır. Ancak sosyal yardımlarda yaşanan hatalı ödemeler, başvurularda, başvuru sonrasında yaşanan birçok sorun kurumsal karmaşadan kaynaklanmakta. Sürekli güncellenen sağlık raporları, kesilen yardımlar, maalesef tanıdık aracılığıyla yardımlara ulaşma, yardımlardan haberdar olamama gibi sorunlar artarak devam ediyor. Ama en ciddi olanı, bu yardımlara mahkûm ve muhtaç aile sayısının hızla artmasıdır. Sosyal Yardımlar Genel Müdürlüğünün Ekim ayında açıkladığı bilgilere göre bugün 4,3 milyon hane yani yaklaşık 17,2 milyon vatandaşımız yardıma muhtaç duruma düşmüştür. Yardım miktarları ve yardım çeşitleri ise ağırlaşan ekonomik koşullarda zaten çok yetersiz kalmış durumdadır.

“ADS İLE YOKSULLUĞU YÖNETMEYİ DEĞİL, SONLANDIRMAYI VADEDİYORUZ”

Peki, bu sorunu nasıl çözeceğiz? Biz, Cumhuriyet Halk Partisi olarak bütüncül bir çözüm önerisi sunduk: Birçok Avrupa devletinde uygulanan ancak ülkemizde uygulanmayan, siyasi bir tercih olan, Uluslararası Çalışma Örgütünün 9 sigorta dalından biri olan Aile Destekleri Sigortasını (ADS) uygulamaya geçireceğiz. Bizim amacımız insani, sosyal devletin gereği olarak ancak bir siyasi partinin lütfu değil, hak temelli olarak yoksulluğu, muhtaçlığı azaltarak bu yoksulluğu ve muhtaçlığı ortadan kaldırmaktır. Her mahallede sosyal hizmet destekleri, sosyal hizmet uzmanları olacak, ailelerin çocukları kamuda işe alımlarda öncelikli olacak ve en önemlisi bakım üstlenen kadınların sigorta primleri devlet tarafından ödenecek. Yoksulluğu yönetmeyi değil, yoksulluğu sonlandırmayı vadediyoruz.”"