Financial Times: Türkiye’nin sorunu bakan değişiminden daha derin

İngiliz Financial Times gazetesi hafta sonu Instagram üzerinden istifa eden Berat Albayrak’ın yerine getirilen Lütfi Elvan’ın hem zayıf para birimi ve hem de Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın görüşleriyle mücadele etmek zorunda olduğunu yazıyor.

Ahval'in çevirisine göre Laura Pitel imzalı haberde, dünyanın Kovid-19’den sarsıldığı bir dönemde, krizdeki bir parayı ve reform ihtiyacı olan bir ekonomiyi miras alan Erdoğan’ın yeni ekonomi şefinin göz korkutucu bir sorunlar yumağı ile karşı karşıya olduğunun altı çiziliyor.

Türk ekonomi çevrelerinin önlerindeki zorlukları kabul etseler de Albayrak'ın arkasından rahatladıklarını öne süren gazete, etkili bir iş adamının, "Herkes çok mutlu. Çünkü artık maliye bakanıyla konuşabilir ve onunla görüşebiliriz" şeklindeki sözlerini aktarıyor.

740 milyar dolarlık Türk ekonomisinin başında geçirdiği iki yıldan sonra, kayınpederiyle yaşadığı açık bir anlaşmazlığın ardından Pazar günü aniden istifasını açıklayan Albayrak’ın, üst düzey yöneticilerle bile görüşmeyi reddettiğini, kibiriyle ün kazandığını da belirten gazete, Albayrak’ın yabancı yatırımcıların lirayı alım satım kabiliyetini kısıtladığını, Merkez Bankası’nı son iki yılda başarısız bir para birimi müdahalesi ile tahmini 140 milyar doları çöpe atmasına teşvik ettiğinin de altını çiziyor.

Koç Üniversitesi-TÜSİAD Ekonomik Araştırma Forumu Direktörü Selva Demiralp, "Güvenilirliği önemli ölçüde zayıflamış bir Merkez Bankası, çift haneli enflasyon, az döviz rezervi ve salgının ikinci dalgası tehdidi ile baş başa kaldık. Yeni bakan için bu oldukça zorlu bir başlangıç ​​noktası" diyor.

Pazartesi günü Hazine ve Maliye Bakanlığı görevine getirilen Elvan (58), İstanbul Teknik Üniversitesi ve Leeds Üniversitesi'nden maden mühendisliği ile ABD Delaware Üniversitesi'nde ekonomi yüksek lisans diplomasına sahip.

AKP’ye katıldıktan sonra 2007 yılında parlamentoya giren ve akabinde de ulaştırma bakanı, başbakan yardımcısı ve kalkınma bakanı olarak görev yaptı. Son olarak parlamento bütçe ve planlama komisyonu başkanıydı.

Kabineden eski bir meslektaşının kendisi için "O iyi bir seçim: çalışkan, piyasa dostu. Konuşuyor ve mantıklı ve mantıklı olanı destekliyor" dediğini de yazan gazete, iş dünyasından üst düzey bir ismin de Elvan için, "O ciddi bir insan. Güven artacak” dediğini belirtiyor.

Fakat tüm bunlara rağmen Elvan’ın, önceki piyasa dostu bakanların karşılaştıkları zorlukların aynısıyla karşılaşacağını belirten gazete eski meslektaşının, "Bunların çoğu, sağlam politikalar tasarlayıp uygulamasına, iyi bir ekip oluşturmasına ve birkaç yapısal reformu gerçekleştirmesine izin verilip verilmemesine bağlı" şeklindeki sözlerini aktarıyor.

Erdoğan’ın ekonomi konusundaki alışılmadık görüşleri, özellikle yüksek faiz oranlarının enflasyona fren olmaktan çok nedeni olduğu inancıyla ünlendiğini yazan gazete, “Son on yılda, Türkiye’nin dış finansmana aşırı bağımlılığı, ticaret açığı, düşük tasarruf oranı ve kronik yüksek enflasyonla mücadele etmek için yapısal reformlar yapılmasının yerine ısrarla ucuz borçlanma ve hızlı büyümeye öncelik verdi. Merkez Bankası’nın işleyişine müdahale etti, merkz bankası başkanlarına faiz oranlarını düşük tutmaları için baskı yaptı ve bunu reddedenleri kovma tehdidinde bulundu” diyor.

Bu yaklaşımın son aylarda Türk Lirası’nı yeni bir çalkantıya sürüklediği ve yıl başından itibaren dolar karşısında neredeyse yüzde 30 düştüğünü vurgulayan gazete, Erdoğan'ın, damadının öfkeli gidişini tetikleyen yeni bir merkez bankası başkanı atama kararı, finans piyasalar tarafından cumhurbaşkanının nihayet ülkenin sorunlarının ölçeğini ve bunun olası sonuçlarını kavradığının bir göstergesi olarak yorumlandığını da aktarıyor.

Ancak değişim konusunda kötümser olanların, son yıllarda Türk kurumları üzerinde benzeri görülmemiş bir otorite kuran ve bakanlarından sadakat ve itaat talep eden Erdoğan'ın yöntemlerini değiştirmesinin olası olmadığı konusunda uyardıklarını da yazan gazete yazının devamında özetle şunları aktarıyor:

“Elvan'ı tanıyanlar, onun Erdoğan ile açıkça konuşacak olsa da, nihayetinde isteklerine riayet edeceğini söylüyor.

Ayrıca, Albayrak tarafından atananlarla dolu bir bakanlık ve bir dizi ilgili kurumu miras alıyor. Yeni merkez bankası yöneticisi Naci Ağbal da aynı senaryoyla karşı karşıya.

TÜSİAD eski genel sekreteri Bahadır Kaleağası, Elvan'ı "güvenilir ve saygın" olarak nitelendiriyor, ancak ülkenin sorunlarının, herhangi bir bakanlığı kimin işgal ettiği sorusundan çok daha derin olduğunu söylüyor.

“Dünyanın en iyi 20 iktisatçısını Türkiye'den sorumlu tutan bir algoritmanız olsa bile işe yaramaz. Geçici makroekonomik politikayla ilgili değil bu sistemin kendisiyle ilgili."