Brezilya'yı ikiye bölen adam: Irkçı, homofobik ve işkence yanlısı

Günümüzde “tarihi” kavramını çok sık kullanmaya başladık… Tarihi zirve, tarihi toplantı, tarihi görüşme vs… Fakat Brezilya dün gerçekten de tarihi bir seçim yaşadı. Ülkede 7 Ekim’de yapılan devlet başkanlığı seçiminin ilk turunda adaylar yeterli oy alamamış ve seçimler ikinci tura kalmıştı. Dün de Brezilya halkı sandık başına gitti. Milyonlarca seçmen seçimlerin ikinci turunda İşçi Partisi’nin solcu adayı Fernando Haddad ile Sosyal Liberal Parti’nin (PSL) adayı aşırı sağcı Jair Bolsonaro arasında seçim yaptı.

Seçimlerin ikinci turunda Bolsonaro oyların yüzde 55’ini alırken, Haddad’ın oyları yüzde 45’te kaldı. Bu sonuçlara göre oldukça sert geçen seçim atmosferi de yeni bir boyuta geçti. Mitinglerde rakip adayların maketlerini tekmeleyen, katıldığı bir toplantı sırasında kameralar önünde bıçaklanan ve birbirinden sert açıklamalar yaparak gündemden düşmeyen Bolsonaro, ülkeyi şimdiden ikiye bölmeyi başardı.

Zira Bolsonaro, hem seçim sürecinde hem de öncesinde toplumu ayrıştıran çok fazla açıklama yaptı. İşte “Brezilya’nın Trump’ı” olarak lanse edilen Bolsonaro’nun kriz yaratan açıklamaları:

“KIZ ÇOCUK SAHİBİ OLMAK ZAYIFLIKTIR”

Bolsonaro, kadınlara açık açık savaş açan açıklamalarda bulunuyor… 2014 yılında bir siyasetçi ile atışan Bolsonaro, “Sana tecavüz bile etmem çünkü sen buna değmezsin” demiş ve kadınlara yapılan pozitif ayrımcılığı eleştirmişti. Bolsonaro, Kadınlar erkeklerden daha fazla hakka sahip. Örneğin kadınlar doğum iznine çıkıyor, işveren de erkekleri işe alıyor. Açıkçası ben de kadınları işe almam” açıklamasını yapmıştı.

İşçi Partisi’nin adayını destekleyen seçmenler gözyaşlarına hakim olamadı.

2013 yılında, “Eşcinsel bir erkek çocuğu sahibi olmaktansa uyuşturucu müptelası bir çocuğu tercih ederim. Homofobik olmaktan gurur duyuyorum” demişti. 2011 yılında, “Oğlum eşcinsel olacağına bir trafik kazasında ölmesini tercih ederim. Eğer eşcinsel bir çift benim binamda yaşamaya başlarsa, evim değer kaybeder. Eğer el ele yürür ve öpüşürlerse benim varlığım değer kaybeder” dedi.

İŞKENCEYİ DESTEKLİYOR

2017 yılında Afro-Brezilyalı yerli toplulukları ziyaret eden Bolsonaro onlara hakaret etmeyi de unutmadı. Bolsonaro, “Bunlar faydasız insanlar” demişti. Bolsonaro, “Ben işkenceyi destekliyorum ve bu insanların yararına olacaktır” demiş ve gençliğinde işkence gören Brezilya’nın eski devlet başkanı Dilma Rousseff’e işkence eden eski asker Alberto Brilhante Ustra’yı savunmuştu.

Fotoğraf: EPA

1999 yılında dönemin Brezilya hükümetini eleştiren Bolsonaro, “Devlet Başkanı olursam kongreyi kapatırım. Aynı gün darbe yaparım. Kongre bir işe yaramıyor ve eminim ki halkın yüzde 90’ı bunu kutlar, günümüzde Kongre faydasız. Doğrudan diktatörlüğe gitmek gerek. Seçimler bir işe yaramıyor” dedi.

Farklı görüşleri destekleyen seçmenler, sonuçların açıklanmasıyla birbirine girdi.

21 Ekim 2018’de Sao Paulo’daki bir mitingde konuşan Bolsonaro, muhalifleri hapse atacağı ya da sınır dışı edeceğinin sinyalini vermişti. Bolsonaro, “Artık temizlik daha geniş çaplı olacak. Bu grup, eğer kalmak istiyorsa kanunlarımıza uymalı. Ya kalacaklar ya da hapse gidecekler” dedi.

Seçim süreci boyunca, suç oranını düşürmek için çalışacağını dile getiren Bolsonaro, bireysel silahlanmayı artıracak adımlar atacağını söylemiş ve “Erkek ya da kadın, tüm dürüst vatandaşlar evlerinde silah bulundurmak istiyorlarsa belli kriterlere bağlı olarak bunu yapabilecek” demişti.

Seçimlerin ardından Bolsonaro’nun destekçileri meydanlara akın etti. Bir çocuğun eline silah maketi verildi.

AMAZON ORMANLARI DA GİDİCİ

Bolsonaro, dünyanın ciğerleri olan Amazon Ormanları ve bölgede yaşayan kabileler hakkında da sert açıklamalarda bulunmuştu. Bolsonaro, “Çevre ve Tarım Bakanlıklarıyla ortak çalışacağız. Yerliler o toprakları bize kiralamak istiyorlar, iş yapmak istiyorlar, elektrik istiyorlar, dişçi istiyorlar… yerliler de aynı bizim gibi insanlar. Amazon Ormanları, kızamık geçiren bir çocuk gibi. Gördüğünüz her boşluk bir yerli bölgesi ve halk bunu alkışlıyor” demişti.

Bolsonaro’nun destekçileri adayın maketleriyle poz verdi.

SAMBACILAR DA İKİYE BÖLÜNMÜŞTÜ

Seçim süreci sadece meydanlarda değil yeşil sahalarda da kriz yaratmıştı… Bolsonaro’nun aykırı görüşlerini destekleyen efsanevi futbolcular hem övgü hem de eleştiri alırken seçimin kaderini de değiştirmişti. Hatırı sayılır bir sosyal medya gücüne sahip olan Ronaldinho ve Rivaldo gibi yıldız oyuncular, Bolsonaro’ya destek verirken Juninho gibi isimler İşçi Partisi’nin adayını desteklediğini duyurmuş ve “Askeri darbeyi destekleyen bir adayı destekleyenleri görmek umut kırıcı” demişti.